ABD Başkanı Donald Trump, 4 Mart'ta ABD Kongresi’nin oturumunda ikinci görev döneminin ilk ulusal konuşmasını yaparak, Beyaz Saray’a dönüşünün üzerinden geçen 43 günlük "başarılarını" övgüyle değerlendirdi.
Bir buçuk saat süren konuşmasında ekonomi önemli bir yer tutarken, gümrük vergileri enflasyon konusundan sonra en önemli gündem maddesi oldu. “Geride kalan onlarca yıl neredeyse dünya ülkelerinin hemen hemen hepsi tarafından sömürüldük, ama artık bu durum sona erecek!" diyen Trump, seçim kampanyasındaki retoriği tekrarlayarak başlattığı ticaret savaşını savunmaya çalıştı.
Ancak Trump’ın gümrük vergisi politikalarına dair iddiaları temel gerçekler karşısında son derece dayanaksız kaldı. Konuşmasının hemen ardından, Amerikan basını bu iddiaları tek tek değerlendirdi. Örneğin, Trump’ın "Kanada ile yüz milyarlarca dolar ticaret açığımız var" iddiası, gerçeği yansıtmadı. ABD’nin bu konudaki açığı sadece yaklaşık 60 milyar dolar olarak kaydedildi.
Trump’un "Çin'in ABD ürünlerine uyguladığı ortalama gümrük oranı, bizimkinin iki katı" iddiası da yanlış çıktı. Trump, ek gümrük vergisini devlet gelirlerini artırmak, yerli üretimi canlandırmak ve diğer ülkeleri ticaret engellerini ortadan kaldırmaya zorlamak için kullanılabilecek bir koz olarak süslemeye çalışıyor.
TRUMP DAYANAK ARIYOR
Aslında Trump, yanlış bilgilerle kendi tutumuna dayanak bulmaya çalışıyor. Trump, kritik bir soruya yanıt vermekten kaçındı: Ortaya koyduğu gümrük politikaları ters tepmez mi? Trump, Kongre’deki konuşmasında, "Gümrük vergileri Amerika'yı yeniden zenginleştiriyor ve harika yapıyor. Bu süreç başladı ve hızla sonuç verecek. Belki küçük direnişler olacak ama sorun değil, bununla başa çıkabiliriz" şeklinde konuştu.
Trump'ın iyimserliği, piyasadaki yankılarıyla taban tabana zıt. Trump'ın ek gümrük vergisi açıklamalarının ardından, ABD borsaları sert düşüş yaşadı. S&P 500 endeksi, 4 Mart'ta 4 Kasım 2024'ten bu yana en düşük seviyede işlem yaptı.
Hatta Trump’ın gümrük politikaları Cumhuriyetçi Parti içinde bile endişe yaratıyor. Bu politikalardan etkilenen eyaletlerden kongre üyeleri, Trump'ın ekibine hoşnutsuzluklarını iletti. ABD basınında yer alan haberlere göre, Trump'ın konuşmasında sıradan Amerikalıların nasıl faydalanacağını netleştirmesi bekleniyordu.
ASIL MAĞDUR SIRADAN ABD VATANDAŞLARI
Yale Üniversitesi Bütçe Laboratuvarı'nın hesaplamalarına göre, ek gümrük vergileri her sıradan aileye yılda 2.000 dolara varan ekonomik kayıp getirebilir. Ekonomistlerin çoğu, gıda, benzin, giyim, oyuncak gibi temel günlük yaşam ürünlerinde fiyat artışı ve enflasyon baskısı öngörüyor.
Başka bir deyişle, ek gümrük vergisinin bedelini sıradan Amerikalılar ödeyecek. İşin daha da ironik yönü ise, Trump, konuşmasında “ekonomiyi kurtarmak ve sıradan ailelere yardım etmek"ten bahsetmeyi de ihmal etmedi.
Tahmin edildiği gibi Trump konuşmasında somut detaylar sunmadı, Amerikalı çiftçilere "yerel pazarda eğlenmelerini" tavsiye ettiği söylemini tekrarladı. Trump, ek gümrük vergisinin ekonomiye olumsuz etkiler getireceğini kabul etse de, bu etkileri küçümsemeye çalıştı.
Trump'ın kısa vadeli hamlelerle ülkesindeki yapısal sorunları örtbas etmeye çalıştı, ancak ek gümrük vergisinin asıl mağduru, onun korumayı iddia ettiği sıradan ABD vatandaşları olacak.
