ABD başkanları geleneksel olarak her yıl Kasım ayında Asya-Pasifik bölgesini ziyaret ederler. Bölgedeki müttefik ülkeler ile görüşmeyi ve bölgedeki kimi bölgesel örgütlerin yıllık toplantılarına da katılmayı ihmal etmezler. Trump da bu geleneği bozmadı ekim ayının son günlerinde ASEAN zirvesi ve kasım ayının başında da APEC zirvesine katılmak üzere ABD’den ayrıldı. Trump, gezisinin ilk durağı Malezya’ya gitti ve burada ASEAN zirvesine katıldı. Aynı zamanda Kamboçya-Tayland barış anlaşmasının imza töreninde bulundu. Trump ardından Tokyo’ya geçti.
Bilindiği üzere Trump her iki başkanlık döneminde de Asya-Pasifik bölgesindeki müttefiklerine karşı ahde vefa ilkesinin ötesinde daha çok ekonomik amaçlar üzerinden yaklaştı. Özellikle, Japonya ve Güney Kore’ye ülkelerindeki Amerikan askerlerinin masraflarını ödemeleri gerektiği konusunda uyarılarda bulundu ve ABD’nin artık hiçbir ülkenin güvenliğini karşılıksız ve bedava sağlamayacağını da belirtti. Bu bağlamda, Trump’ın tarife politikasından hem Japonya hem de Güney Kore nasibini almış durumdadır.
Hatırlanacağı üzere Biden yönetiminin Asya-Pasifik politikası Çin’i çevrelemeye kuşatmaya odaklanmış, böylece Japonya, Güney Kore, Filipinler ve Avustralya gibi ülkeler ön plana çıkmış, yerel ittifak zincirlerinin bir parçası olmuşlardır. Hatta Biden yönetimi bir adım daha öteye giderek Avustralya’yı nükleer denizaltılarla güçlendirme yolunu seçmiştir. Benzer şekilde Güney Kore’yi de nükleer koruma şemsiyesi altına almıştır. Fakat yukarıda da belirtildiği gibi Trump, Biden’ın yolunu takip etmedi.
Trump’ın Japonya ziyareti oldukça önemli. Zira ilk defa kadın bir siyasetçi olan Sanae Takaichi Japonya’nın104. Başbakanı oldu. Burada bir hususun altını çizmek gerekir: Sanae Takaichi Başbakanlık görevine seçilmedi, Başbakanlık görevine getirildi. Bir başka deyişle iktidardaki partinin genel başkanlığına seçilmek suretiyle Başbakanlık görevini de üzerine almış oldu. Yoksa herhangi bir seçimi kazanıp Başbakanlık görevini halkın onayıyla almadı. Aynı zamanda yeni Başbakan ülkeyi erken seçime götürmeyi reddetti. Bu da siyasi meşruiyetini biraz zedeledi.
İlginç bir profile sahip Sanae Takaichi, uzun yıllardan beri Liberal Demokrat Parti'nin içerisinde ve özellikle Japonya’nın savaş sonrası tarihindeki en milliyetçi Başbakan olan Shinzo Abe'nin yanında yer almış bizzat onun nezaretinde yetişmiş, ABD Başkanı Trump’ın deyimiyle Shinzo Abe'nin felsefesini benimsemiş milliyetçi bir siyasetçi. Ulusal bir ordu bulundurulmasına izin vermeyen Japon anayasasının değiştirilmesi taraftarı. Aynı zamanda Japon milliyetçiliğinin Çin’e geleneksel bakışını muhafaza eden İkinci Dünya savaşında Japon hükümetlerinin bütün eylemlerini kabul eden ve savaş dönemi sivil ve askeri liderleri de bir kahraman olarak gören bir siyasetçi.
Ayrıca Uzak Doğu Uluslararası Askerî Mahkemesi veya Tokyo Savaş Suçları Mahkemesi olarak da bilinen mahkemede Suçlu bulunan yüzlerce Japon savaş suçlusunun bir kahraman olarak anıldığı Yasukuni anıtını Başbakanların mutlaka ziyaret etmesini savunan Sanae Takaichi Başbakanlık görevine geldikten sonra bu anıtı ziyaret etmeyi ertelemiştir. Şu anda Çin ve Kuzey-Güney Kore, Japon başbakanının anıtı ziyaret edip etmeyeceğini yakından takip etmektedir. Muhtemelen, Japonya’nın yeni Başbakanı hem ASEAN zirvesini hem de APEC zirvesini tehlikeye atmama adına bu anıtı ziyaret etmeyi ertelemiştir. Zira APEC zirvesi önümüzdeki günlerde Güney Kore’nin başkenti Seul’da yapılacak. Dolayısıyla, Seul’da büyük bir protesto gösterisine maruz kalmamak için Japon Başbakanı bu anıtı ziyaret etmekten kaçınmıştır. Muhtemelen bu zirvelerin ardından Japon Başbakanı bu anıtı ziyaret edecek.
İşte böyle hassas bir süreçte Trump,. Japonya’yı ziyaret etti Hem imparatorla görüştü hem de yeni seçilen başbakanla bir araya geldi. Trump, Japonya’yla yeni bir altın dönemin başladığını ilan ederken Japonya ile karlı anlaşmalar imzaladı. Bunun yanında askeri işbirliğini genişleteceklerini vurguladılar. Japonya Başbakanı da savunma bütçesini artıracağını bir kez daha belirtti.
Japonya’nın yeni başbakanı Sanae Takaichi’nin, Shinzo Abe’nin Çin’e ve Kuzey Kore’ye karşı katı milliyetçi tutumunu benimseyip benimsemeyeceği henüz belli değil ama Trump ile görüşmede Çin ve Kuzey Kore’ye karşı güvenlik önlemleri ile Tayvan meselesi gündeme geldi.Trump, özellikle Tayvan konusunda çok fazla açıklama yapmamaya çalışarak önümüzdeki günlerde Güney Kore’de gerçekleşecek Xi Jinping ile görüşmesini riske atmak istemedi. Her şeye rağmen Trump, Biden’ın mirası olan Asya-Pasifik ittifak zincirlerine ihtiyatlı yaklaşıyor. Lakin Biden’dan farklı olarak Malezya’yı yeni müttefiki olarak ilan etmiş durumda. Tayland ve Kamboçya da Trump’ın hedefinde.
