Dışa açılma, Çin’in ekonomik ve sosyal gelişmesini hızlandıran önemli bir güçtür. Dışa açıklık, ticaret yoluyla reformları teşvik etmek ve gelişmeyi hızlandırmak, Çin’in yeni başarılar elde etmesi için önemli yöntemlerinin başında geliyor.
Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı'nda ortaya konan "üst düzey açılımı genişletmek ve kazan-kazan işbirliği için yeni bir ortam yaratmak" şeklindeki stratejik yaklaşım, Çin'in modernleşme deneyimini miras alıp ileriye taşımakla kalmayıp, aynı zamanda büyük bir ülkenin küresel ekonomik düzeni koruma ve ekonomik küreselleşmenin sağlıklı gelişimini destekleme sorumluluğunu da yansıtmaktadır
AÇILMADA İNİSİYATİFİ ELE GEÇİRMEK
Dünyanın yüzyıllık bir dönüşüm geçirdiği ve uluslararası güç dengelerinin köklü değişikliklere uğradığı bir dönemden geçerken, bağımsız açılımı aktif olarak genişletmek, Çin'in ekonomik kalkınma ve uluslararası rekabette inisiyatifi ele geçirmesi için önemli bir stratejidir. Dış dünyaya açılmak, hem Çin'in endüstriyel zincirlerini geliştirme ihtiyaçlarını karşılayacak, hem de diğer ülkeler için istikrarlı pazar fırsatları sağlayacaktır.
Çin, 2013 yılından bu yana 22 pilot serbest ticaret bölgesi kurdu ve ülke çapında 379 kurumsal yeniliği destekledi. Çin, şu anda 29 ülkeyle karşılıklı tam vize muafiyeti uygularken, 47 ülkeyle de tek taraflı vizesiz giriş hakkına sahip durumda. 2025 yılının ilk üç çeyreğinde, Çin'e vizesiz giren yabancıların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 48,3 arttı. Bu pragmatik önlemler dizisi, piyasa canlılığını artırmakla kalmayıp, aynı zamanda ülkenin daha fazla dışa açılma konusundaki sarsılmaz kararlılığı konusunda dünyaya güçlü bir sinyal gönderdi ve çok taraflı ticaret sistemine yeni bir ivme kazandırdı.
15.BEŞ YILLIK PLAN
15. Beş Yıllık Plan döneminde Çin, kendi dışa açılma politikasını aktif olarak genişletmeye devam edecek. İlk olarak, hizmet sektörüne odaklanarak uluslararası yüksek standartlı ekonomik ve ticari kurallarla uyumunu derinleştirecek. Telekomünikasyon ve sağlık alanlarında pilot programların genişletilmesini teşvik edecek ve eğitim ve kültür alanlarında bağımsız dışa açılma politikasını istikrarlı ve düzenli bir şekilde genişletecek.
İkinci olarak, Kapsamlı ve İleri Trans-Pasifik Ortaklığı Anlaşması'na (CPTPP) ve Dijital Ekonomi Ortaklığı Anlaşması'na (DEPA) katılımını aktif olarak ilerletecek, dijital ekonomi, yeşil ekonomi ve standartlar işbirliği gibi alanlarda üst düzey ekonomik ve ticari kuralları aktif olarak dahil edecek ve yüksek standartlı serbest ticaret bölgeleri ağını büyütecek.
Üçüncü olarak, her pilot serbest ticaret bölgesinin yerel koşullara uygun olarak tüm sanayi zincirinde inovasyon ve kalkınmayı teşvik etmesini destekleyecek ve küresel etkiye sahip Çin özelliklerine sahip serbest ticaret limanlarının inşasını hızlandıracak.
GÜÇLÜ BİR TİCARET ÜLKESİ İÇİN GÜÇLÜ MOTOR
14. Beş Yıllık Plan döneminde Çin'in dış ticareti büyümeye devam etti. 2024 yılına kadar mal ticareti hacmi, 13. Beş Yıllık Plan'ın sonuna göre yüzde 32,4 artarak 6,16 trilyon ABD Dolarına ulaştı ve sekiz yıl üst üste küresel olarak ilk sırada yer aldı. Sınır ötesi hizmet ticareti için ilk kez negatif liste uygulanmasıyla hizmet ticaretinde inovasyon hız kazandı. 2024 yılında, bilgi yoğun hizmet ticareti hacmi 2020 yılına kıyasla yüzde 38, dijital olarak sunulabilen hizmetlerin ithalat ve ihracat hacmi ise yaklaşık yüzde 40 arttı. Aynı yıl, sınır ötesi e-ticaret ithalat ve ihracatı 2020'ye göre yüzde 67 artışla 2,7 trilyon yuana ulaştı.
15. Beş Yıllık Plan döneminde Çin, ticarette yenilikçi kalkınmayı kararlılıkla desteklemeye devam edecek. İlk olarak, mal ticaretinin optimizasyonunu ve iyileştirilmesini teşvik edecek, yeşil ticareti aktif olarak genişletecek, çeşitlendirilmiş uluslararası pazarları keşfedecek ve iç ve dış ticaretin entegrasyonunu hızlandıracaktır. İkinci olarak, hizmet ticaretinde yenilik yapacak ve geliştirecek, sınır ötesi hizmet ticareti için olumsuz liste yönetim sistemini iyileştirecek ve hizmet ticaretinin yenilikçi gelişimi için ulusal tanıtım bölgeleri kuracak. Üçüncü olarak, dijital ticarette yenilik yapacak ve geliştirecek, dijital sektörde açılımı düzenli olarak genişletecek, dijital ticarette uluslararası iş birliğini derinleştirecek ve sınır ötesi e-ticaret için kapsamlı pilot bölgelerin inşasını destekleyecek. Dördüncü olarak da ithalat ve ihracatın dengeli gelişimini teşvik ededcek, ihracatı istikrara kavuştururken ithalatı genişletme çabalarını artıracak.
KÜRESEL HALKALAR
Yabancı yatırım çekmek, ileri teknoloji ve yönetim deneyimi sağlayarak Çin'in endüstriyel ve tedarik zincirlerinin dönüşümüne ve geliştirilmesine yardımcı olacak. Yurtdışı yatırımlar, Çin'in küresel endüstriyel işbölümü ve işbirliğine daha geniş ve derin bir katılımını teşvik ederek Çin'in modernizasyonu için alanı genişletecek.
2021'den 2025'in ilk yarısına kadar, Kuşak ve Yol Girişimi'ne katılan ülkeler ile Çin arasındaki karşılıklı yatırım 240 milyar ABD Dolarını aştı. Çin, katılımcı ülkelere 160 milyar ABD Doları, katılımcı ülkeler ise Çin'e 80 milyar ABD Dolarından fazla yatırım yaptı. 14. Beş Yıllık Plan döneminde, Çin'in fiili yabancı sermaye kullanımı 720 milyar ABD Dolarını geçti ve 240 binden fazla yeni yabancı sermayeli işletme kuruldu. Bu yatırımların üçte birinden fazlası yüksek teknoloji sektörlerine ayrıldı. Gerçekler, Çin'e yatırım yapmanın bir seçenek değil, bir zorunluluk olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
15. Beş Yıllık Plan döneminde Çin, iki yönlü yatırım işbirliği alanını kararlılıkla genişletecek. Çin, yabancı yatırım için kalkınma ortamını optimize edecek, Yabancı Yatırım Yasası ve uygulama yönetmeliklerini uygulayacak, "Çin'e Yatırım Yapın" markasını geliştirmeye devam edecek, pazara giriş sonrası yüksek standartlarda ulusal muamele uygulayacak, yabancı yatırımların hak ve çıkarlarını yasalara uygun olarak koruyacak ve piyasa odaklı, hukuka dayalı ve uluslararasılaşmış birinci sınıf bir iş ortamı yaratacak.
YÜKSEK KALİTELİ KUŞAK VE YOL İŞBİRLİĞİ
Kuşak ve Yol Girişimi'nin desteklenmesi, Çin'in dışa açılımını genişletmesi ve derinleştirmesi, Asya, Avrupa, Afrika ve dünyanın diğer ülkeleriyle karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini güçlendirmesi ve Çin ulusunun canlanması ve insanlığın sürdürülebilir kalkınması için uzun vadeli bir strateji oluşturması açısından hayati önem taşımaktadır.
2021-2024 yılları arasında Çin'in Kuşak ve Yol'a katılan ülkelerle mal ticareti 3,1 trilyon ABD Dolarına, yani ortalama yıllık yüzde 4,7'lik bir büyüme oranına ulaştı. Bu, küresel ticaretteki durgunluk ortamında etkileyici bir büyüme oranı oldu. 2024 yılına gelindiğinde, Çin-Avrupa yük trenlerinin toplam sayısı 100 bini aşarak küresel tedarik zincirini istikrara kavuşturan bir "çelik deve kervanı" haline geldi. Kuşak ve Yol Girişimi günümüzde 150'den fazla ülke ve 30'dan fazla uluslararası kuruluşun katılımıyla işbirliği alanları sürekli genişletiyor.
15. Beş Yıllık Plan döneminde Çin, Kuşak ve Yol Girişimi'nin yüksek kaliteli ortak inşasını kararlılıkla sürdürecek, katılımcı ülkelerle stratejik uyumu güçlendirecek, ekonomik kalkınmada deneyim paylaşımını derinleştirmeye devam edecek, enerji, ulaştırma ve iletişim alanlarında ortak altyapı projeleri inşa edecek ve üç boyutlu, birbirine bağlı bir ağ kuracak. Sağlık, eğitim, çevre koruma ve yoksulluğun azaltılması gibi alanlara odaklanan Çin, yerel topluluklara ve genel halka fayda sağlayan daha fazla projenin hayata geçirilmesini teşvik edecek ve böylece katılımcı ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınmasını daha da ileriye taşıyacak.
Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı, "üst düzey açılımı genişletmek" için bir dizi stratejik plan açıkladı. Çin, dışa açıklık ve işbirliği gibi somut eylemlerle insanlık için ortak bir geleceğe sahip bir topluluk kavramını hayata geçiriyor. Bu açıklık, tek taraflı kazanç için "sıfır toplamlı bir oyun" değil. Çin'in modernleşmesine tükenmez bir ivme kazandıracağı ve dünya genelindeki ülkeler arasında paylaşılan fırsatlara ve ortak kalkınmaya yeni ve daha büyük katkılar sağlayacağı kesindir.
