CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Japonya'da seçmen, üst mecliste her 3 yılda bir yapılan seçimlerle, toplam 248 sandalyenin yarısının akıbetini belirlemek üzere dün sandık başına gitti. Resmi sonuçlara göre seçimler neticesindeh alihazırda 75 sandalyesi olan iktidar koalisyonu, seçimde 47 sandalye elde etti ancak çoğunluk için 125 sandalye hedefine erişemedi. 48 sandalyeye sahip muhalefet cephesi ise beklenmedik şekilde seçimde 78 sandalye elde etti ve toplamda 126 sandalyeye ulaştı.
Muhalif cephede Sanseito hareketi ise 1 olan ve 6'ya yükseltmeyi hedeflediği sandalye sayısını 15'e yükseltti ve dikkatleri üzerine çekti.
Ülkede sağcı popülist bir siyasi grup olarak tanımlanan "Sanseito", yerel dilde "siyasete, oy vermeye katılma partisi" anlamına geliyor. "Sanseito" oluşumu, siyasetçi Kamiya Sohei, siyasi analist Yuuya Watase ve yayıncı Kyoumoto Kazuya tarafından 2020'de oluşturuldu. Öncelikle bir YouTube kanalında başlayan oluşum sayesinde kurucular, sıfırdan bir siyasi partinin nasıl kurulacağını göstermeyi hedefledi. Kovid-19 döneminde Mart 2020'de başkent Tokyo'da "Kendin Yap Partisi" (Seito-DIY) sloganıyla kurulan parti, popülist görüşler yaydı. Salgın aşılarını "cinayet silahı" olarak nitelendiren parti, eşcinsel evliliğe ve LGBTQ bireylerin kamuoyunca kabul görmesine karşı çıktı. Yabancıların ülkeye "suç getirdiğini" ve yerli halktan "daha iyi muamele gördüğünü" savunan hareket, "Japonya'ya göçe" karşı çıkıyor.
“Siyaset dilini Trump’tan öğrendim”
Batıdaki Fukui eyaletinde Ekim 1977'de doğan partinin kurucularından Kamiya Sohei, 2012'deki seçimlerde dönemin LDP lideri ve eski Başbakan Abe Şinzo'dan destek gördüğü biliniyor. Daha sonra Kamiya, çevrim içi olarak "Kendin Yap Partisi" (Seito-DIY) mottosuyla bir siyasi organizasyon kurdu.
Kamiya, Mart 2020'de ise başkent Tokyo'da "Sanseito" Partisinin kurucu liderliğini ve Genel Sekreterliğini üstlendi. Grubu 2020'de "insanları internette toplayarak" kurduğunu kabul eden Kamiya, yerel seçimlerde sandalye kazanmaya başladıklarını söyledi.
Resmi programı doğrultusunda Sanseito, uzun vadeli nükleer silahsızlanma ile "caydırıcı güç" olarak daha güçlü savunma kapasiteleri çağrısında bulunuyor. Pazar günkü seçimlerin sonucunu değerlendiren Kamiya, "partinin politikalarının gerçeğe dönüştürebilmesi" için gelecek seçimlerde 50-60 sandalye" hedeflediklerini bildirdi.
Ulusal basında "Sanseito" hareketi, 2016-20'de ilk dönemini tamamlayan ABD Başkanı Donald Trump'ın Japonya'daki karşılığı olarak nitelendiriliyor. Partinin mitinglerinde sıklıkla Japonya'nın "karanlık küreselcilerin, kanunsuz yabancıların ve genç nesli vergilerle boğan yozlaşmış siyasi yapıların tehditleriyle karşı karşıya" olduğu savunuldu. Çözüm için "Önce Japonya" şeklinde tanımladığı milliyetçi bir gündemle hareket edeceklerini kaydeden Kamiya, "Japonya, Japon halkının çıkarlarına hizmet eden bir toplum olmalı." söylemini yaydı.
Kamiya, ulusal siyasette alışılagelen normlara karşı oluşan "siyaset dilini" ABD Başkanı Trump'tan öğrendiğini vurgulayarak, bir röportajında ise kendisini "Trump'ın Japonya'daki temsilcisi" olarak niteledi.
Almanya’nın Frankfurter Allgemeine Zeitung, Japonya'da sağcı popülist bir partinin yükselişini “Küreselleşmeye karşı gelişen siyasi hareketler, pek çok eski sanayileşmiş ülkede ivme kazanıyor. Bu hareketler, önceliği kendi yurttaşlarına veren bir siyaseti savunuyor. Sanseito’nun Trump, AfD ya da Reform UK gibi örnekleri izlemesi, Japonya’daki bu yönelimin 'yerel' bir tepkiyle sınırlı olmadığının göstergesi. Dünya genelinde, ulusal hatta zaman zaman milliyetçi yönelimli bir siyasi trend öne çıkıyor.” İfadeleri ile değerlendirdi.
Savunmadan saldırıya geçme planı
Sanseitō, Japonya'nın ulusal savunma stratejisinin merkezine ABD ile olan güvenlik ittifakını koyuyor. Parti, bunun “üçüncü sütun” olduğunu belirtiyor: Japonya'nın kendi savunma kapasitesinin yanı sıra, ABD ittifakı ve geniş uluslararası iş birliğiyle güvenliğini pekiştirmeyi hedefliyor.
Savunma harcamalarını GSYH'nın %2–3’üne çıkarmayı öngören, Anayasadaki 9. maddede değişiklik yaparak orduyu savunmadan karşı saldırıya geçirmeyi planlayan parti tüzüğü ABD ile birlikte hareket etme kabiliyetine sahip, daha esnek ve güçlü bir askeri duruş anlamına geliyor.
Çin karşıtlığını gizlemiyor
Senseito hareketi ABD’nin ajandasına uygun olarak aynı zamanda Çin karşıtlığını da öne çıkarıyor. Örneğin parti Japonya’nın Avustralya, Hindistan ve ABD ile birlikte QUAD içerisinde daha askeri bir rol üstlenmeye hazır olduğunu gizlemiyor.
Japonya’nın yeni sağ dalgası aynı zamanda Çin’den gelen tarım ürünlerinin de daha sıkı incelenmesi gerektiğini savunuyor.
Ukrayna krizine nasıl bakıyor?
Ukrayna krizinde ise Senseitp, 5 Mart 2025 tarihli resmi açıklamada hem savaşın derhal durdurulmasını hem de müzakere yoluyla barışçıl çözüm sağlanmasını desteklediklerini belirtti. Metinde ayrıca: Olayların karmaşık tarihi ve siyasi boyutlarla anlaşılması, adil bir bakış açısıyla çözüm aranması, ABD Başkanı Trump’ın aracılık rolünde barış yapıcı olması gerektiği ve Japonya’nın ise tarafsız, yapıcı diplomasiyle sürece katılması gerektiği vurgulandı.
