Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Shanghai İşbirliği Örgütü (SİÖ) Zirvesi için bulunduğu Tianjin’de birçok liderle bir araya geldi. Xi, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi.
Çin, Azerbaycan’ın SİÖ üyeliğini destekliyor
Xi, Aliyev ile görüşmesinde, Çin’in Azerbaycan’ın SİÖ’ye katılımını desteklediğini belirtti. Nisan ayında iki ülke ilişkilerinin kapsamlı stratejik ortaklık seviyesine çıkarıldığını hatırlatan Xi, bunun “yeni bir dönemin kapılarını araladığını” vurguladı. Xi, iki ülkenin kalkınma stratejilerini uyumlu hale getirmesi, Kuşak ve Yol Girişimi çerçevesinde işbirliğini derinleştirmesi gerektiğini ifade etti.
Xi ayrıca, Hazar Denizi üzerinden geçen taşımacılık koridorunun verimliliğinin artırılması, altyapı, tarım ve enerji gibi geleneksel alanlarda ortaklığın geliştirilmesi gerektiğini kaydetti. Bunun yanında dijital ekonomi, yeşil kalkınma ve yapay zekâ gibi yükselen alanlarda ortak büyüme noktaları yaratılmasının, ayrıca eğitim, kültür, turizm ve gençlik alanlarında temasların yoğunlaştırılmasının önemine dikkat çekti. Xi, Azerbaycan’la çok taraflı çerçevelerde koordinasyonu artırmaya, Küresel Güney’in ortak çıkarlarını korumaya ve “insanlığın kader birliği” vizyonunu hızlandırmaya hazır olduklarını da dile getirdi.
Aliyev ise, Tek Çin ilkesine bağlılıklarını yineleyerek, sözde Taiwan bağımsızlığı girişimlerine karşı olduklarını ifade etti. Azerbaycan’ın Çin ile ekonomi, ticaret, bilim, teknoloji ve turizm alanlarında işbirliğini derinleştirmeye hazır olduğunu belirten Aliyev, ŞİÖ çerçevesindeki ortaklığın bölgesel ve küresel barışa katkı sağlayacağını söyledi. Görüşme kapsamında yapay zekâ, finans, teknoloji ve medya gibi alanlarda birçok işbirliği anlaşması imzalandı.
Xi, Paşinyan ile görüşmesinde Çin-Ermenistan ilişkilerinin stratejik ortaklık seviyesine yükseltildiğini açıkladı ve Ermenistan’ın SİÖ’ye katılımını desteklediğini belirtti. Lukaşenko ile buluşmasında ise ikili ilişkilerin derinleştirilmesi ve örgüt çerçevesinde işbirliğinin artırılması ele alındı.
Kırgızistan’ın SİÖ Dönem Başkanlığı’na tam destek vereceğiz
Hindistan Başbakanı Modi ile yapılan görüşmede, Çin-Hindistan ilişkilerinde diyalog ve işbirliğinin geliştirilmesi vurgulandı. Xi, Caparov ile görüşmesinde ise Kırgızistan’ın ŞİÖ Dönem Başkanlığına Çin’in tam destek vereceğini ifade ederek, özellikle bağlantısallık, temiz enerji, yeşil madencilik ve yapay zekâ alanlarında işbirliğinin genişletilmesi gerektiğini kaydetti.
