ABD Ticaret Bakanlığı, dün yaptığı açıklamada, Samsung Electronics ve SK Hynix’in Çin’deki çip tesisleri için ABD ekipmanı temin etmesini sağlayan lisans sistemini değiştireceğini duyurdu. Hedef, iki yarı iletken devinin Çin’de faaliyet göstermesini zorlaştırmak. Çinli uzmanlar ise bugün bu hamlenin ABD şirketlerine zarar vereceğini ve küresel çip arzını daha da sıkılaştıracağını savundu.
Dün yayımlanan bir bildirime göre, Ticaret Bakanlığı, Samsung ve SK Hynix’in Çin’deki operasyonlarında ABD teknolojilerini kullanmalarına yönelik muafiyetleri iptal etti. Bloomberg’in haberine göre, iki şirket daha önce her seferinde yeni bir lisans başvurusu yapmadan çip üretim ekipmanlarını Çin’e getirebiliyordu.
Bu son hamle, “Doğrulanmış Son Kullanıcı” (Validated End User - VEU) kurallarını yeniden düzenleyerek Çin’de çip üretimini sınırlamayı ve Pekin’in bazı teknolojilere erişimini tehlikeye atmayı öngörüyor.
Bahsedilen muafiyetler, 2023’te Biden yönetimi tarafından Güney Koreli çip üreticilerinin Çin’deki büyük operasyonlarını sürdürebilmesi ve genişletebilmesi için verilmişti. Washington, aslında Çin’e gelişmiş çip üretim ekipmanı gönderilmesini yasaklayan genel kısıtlamalardan muafiyet tanımıştı.
Telekomünikasyon sektörü gözlemcisi Ma Jihua, Global Times’a yaptığı değerlendirmede, bu adımın sadece Samsung ve SK Hynix’in Çin’de ekipman teminini zorlaştırmakla kalmayacağını, aynı zamanda gelişimlerini kısıtlayarak küresel çip arzını daraltacağını belirtti.
ABD’nin kısıtlamaları kendi teknolojisini de riske atıyor
Ma, ABD’nin Güney Koreli çip üreticilerine yönelik kısıtlamalarının teknolojik hegemonyaya dayalı bir bakış açısını yansıttığını, ancak bu stratejinin yarı iletken sektöründeki yenilikleri ve gelişmeleri engelleyerek ABD’nin kendi teknolojik ilerlemesini ve rekabet gücünü zayıflatabileceğini söyledi.
SK Hynix, ABD ve Güney Kore hükümetleriyle yakın iletişim içinde olunacağını ve işletmeye etkisini en aza indirmek için gerekli önlemlerin alınacağını belirtti. Samsung ise Bloomberg’in haberine göre, konuyla ilgili hemen bir yorum yapmadı.
Araştırmalara göre, Çin’deki yabancı sermayeli tesisler, bellek çipleri üretiminde önemli bir rol oynuyor; dünya bilgisayar bellek üretiminin %10’u ve depolama çiplerinin %15’i bu tesislerden sağlanıyor.
Ma, ABD’nin Samsung ve SK Hynix’in Çin’deki kapasite artışlarını ve teknolojik gelişimlerini sınırlamasının, Çin’in yerli yarı iletken sektörünün büyümesini hızlandıracağını belirtti. Bu boşluğu doldurmak için Çinli şirketlerin Ar-Ge yatırımlarını artırması ve inovasyonu hızlandırması bekleniyor.
"Baskı ve kısıtlama hiçbir yere götürmez"
Temmuz ayında Çin Ticaret Bakanlığı sözcüsü, ABD’nin sıfır toplamlı bir bakış açısını bırakması ve Çin’e yönelik haksız ekonomik ve ticaret kısıtlamalarını kaldırması gerektiğini vurgulamıştı.
Sözcü, “Kazanç-kazanç işbirliği, Çin ve ABD için doğru yolken, baskı ve kısıtlama hiçbir yere götürmez” dedi. Çin’in, ABD’nin eşit danışma yoluyla iş birliği yapmasını, hatalı uygulamalarını düzeltmesini ve iki ülke şirketleri arasında karşılıklı fayda sağlayacak bir ortam yaratmasını beklediğini de ekledi. Çinli yetkili ayrıca, bu iş birliği ile küresel yarı iletken üretimi ve tedarik zincirlerinin istikrarının korunmasının mümkün olacağını belirtti.
