Haber Merkezi
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’de düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Ukrayna’nın mali ihtiyaçlarını karşılamak için “Rusya’nın dondurulmuş varlıklarını teminat gösteren bir tazminat kredisi” planını en etkili çözüm olarak nitelendirdi.
Von der Leyen, AB’nin Ukrayna’ya yönelik mali desteğini “kalıcı barış ve güçlü bir Ukrayna” hedefiyle gerekçelendirse de, bu yaklaşım AB içinde ve uluslararası hukuk çevrelerinde ciddi tartışmalara yol açtı.
Komisyon Başkanı, “Rusya’yı müzakere masasına oturtmak için savaşın maliyetini artırmaya devam etmemiz gerekiyor” diyerek AB’nin yaptırım politikasını savundu. Ancak gözlemcilere göre bu tutum, barış arayışından ziyade çatışmayı uzatabilecek bir siyasi stratejinin parçası olarak değerlendiriliyor.
Von der Leyen, AB liderlerinin Ukrayna’nın gelecek iki yıl boyunca finansal ihtiyaçlarını karşılama taahhüdünü memnuniyetle karşıladığını belirterek, mali destek için üç farklı seçenek üzerinde durduklarını açıkladı:
-
AB bütçesinden fon toplayarak piyasaya açılmak,
-
Üye devletlerin kendi kaynaklarını hükümetler arası bir anlaşma ile seferber etmesi,
-
Ve en tartışmalı öneri olan — Rusya’nın dondurulmuş varlıklarını teminat olarak kullanarak Ukrayna’ya tazminat kredisi sağlamak.
Von der Leyen, “Bu kredi dondurulmuş varlıkların nakit bakiyelerine dayalı olacak. Rusya tazminat öderse Ukrayna bu krediyi geri ödeyecek,” diyerek önerinin teknik detaylarını paylaştı. Ancak hukuk uzmanları, bu planın mülkiyet hakkı, uluslararası hukuk ve finansal güvenilirlik açısından son derece riskli olduğuna dikkat çekiyor.
200 Milyar dolarlık varlık tartışması
Savaşın başlamasından bu yana AB ülkeleri yaklaşık 200 milyar dolar değerinde Rus varlığını dondurdu. Bu varlıkların büyük kısmı Belçika merkezli Euroclear finans kuruluşunda tutuluyor. AB Komisyonu, bu dondurulmuş varlıkları Ukrayna’ya sağlanacak 140 milyar avroluk krediye teminat olarak kullanmayı planlıyor.
Ancak Belçika Başbakanı Bart De Wever, bu yaklaşımın “yüksek risk taşıdığını” belirterek, böyle bir kararın ancak “ortak yasal çerçeve ve sorumluluk paylaşımıyla” mümkün olabileceğini söyledi.
Moskova ise Brüksel’deki Euroclear’da bulunan varlıklarına el konulması halinde Belçika’nın doğrudan sorumlu tutulacağını açıkladı. Rus yetkililer, AB’nin bu planla “uluslararası finans sisteminin güvenilirliğini tehlikeye attığını” savunuyor.
“AB, siyasi baskı uğruna hukuki zeminle oynuyor”
AB’nin Ukrayna’ya verdiği koşulsuz mali ve askeri destek, Avrupa kamuoyunda giderek artan ekonomik baskılar ve siyasi bölünmelerle çelişiyor.
Rusya’nın varlıklarına el konulmasının Avrupa’nın finansal itibarına ciddi zarar verebileceği ve gelecekte benzer adımların başka ülkelere karşı da kullanılmasının önünü açabileceği yönünde endişeler ağırlıkta.
Avrupa’daki bazı uzmanlar, bu adımı “savaşın maliyetini Moskova’ya değil, Avrupa’nın kendi finansal sistemine yükleyecek bir hamle” olarak değerlendiriyor.
