Türkiye'de elektrikli scooter (e-scooter) kullanımına dair önemli bir dönüm noktası yaşanıyor. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeler, e-scooter mobilite hizmetlerini köklü bir şekilde değiştirecek ve kentsel düzene katkı sağlamayı hedefliyor. Yeni kurallar 1 Temmuz 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
Coğrafi Çitleme ile ne değişiyor?
Yeni mevzuatın merkezinde, mobil uygulamalara entegre edilecek olan "Coğrafi Çitleme" (Geofencing) özelliği bulunuyor. Bu teknoloji sayesinde; yasak bölgeler ve hız sınırlamaları yazılım üzerinden otomatik olarak uygulanacak. Sürücü, coğrafi çitleme yapılan yasak bölgeye yaklaştığında sesli uyarı alacak; bölgeye girerse scooter hızı, geri dönüşe izin verecek şekilde kademeli olarak 6 km/saat'e düşürülecek. Gelişi güzel park yapılmasının önüne geçilecek ve park etmenin tamamen yasaklandığı alanlar dijital olarak belirlenebilecek.
Konum bilgileri Bakanlık kontrolünde
Şeffaflık ve güvenlik amacıyla, mobil araçların konum bilgileri Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın otomasyon sistemine aktarılacak. Buna göre sürüş sırasında konum bilgisi üç dakikada bir bildirilecek. Sürüşü biten aracın konumu en geç on dakika içinde aktarılacak. Bu veriler belediyeler, emniyet ve jandarma gibi kurumlarla paylaşılabilecek.
Kiralama şirketlerine yeni şartlar
Düzenleme, mobil e-scooter kiralama hizmeti veren şirketler için de yeni gereklilikler getiriyor:
-
Yetki Belgesi Zorunluluğu: Şirketlerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan yetki belgesi alması zorunlu hale getirildi.
-
Şarj Seviyesi: Scooter'lar en az %20 şarjla kullanıma sunulacak.
-
Yerli Tedarik Şartı: Cihazların en az %30'unun TSE belgeli işletmelerden temin edilmesi gerekecek.
-
Hizmet Kalitesi: Şirketlerin 7/24 hizmet verecek çağrı merkezi veya mobil uygulamasının bulunması ve uygulamada harita, ücret, şarj seviyesi ve coğrafi çitleme alanları gibi bilgilerin açıkça yer alması şart koşuluyor.
E-scooter izinleri başlangıçta iki yıl süreyle verilecek ve bazı durumlarda bir yıl uzatma imkanı tanınacak.
