Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), resmi internet sitesinde yer alan “Özel Koleksiyon” başlığı altında, Türkiye’nin istihbarat geçmişine dair önemli belgeleri erişime açmaya devam ediyor. 2 Ekim 2025 tarihinde yayımlanan son içeriklerde, “İngiliz Kemal” lakabıyla bilinen Ahmet Esat Tomruk hakkında 1940 tarihli bir istihbarat raporu ile Naziler döneminde Ankara’da görev yapan Almanya Büyükelçisi Franz Von Papen ile ilgili diplomatik yazışmalar yer aldı.
“Alkolik ve güvenilmez” notu belgede yer aldı
MİT tarafından paylaşılan belgelerde, 26 Aralık 1940 tarihli Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti (MAH) imzalı raporda, İngiliz Kemal’in “sarhoş, kumarbaz ve güvenilmez” biri olduğu bilgisi dikkat çekti. Raporda, Tomruk’un Boksör Kemal, Gözlüklü Kemal gibi farklı lakaplarla da anıldığı belirtilirken, yurtdışından duyumlarla edindiği bilgilerin sağlıklı bulunmadığı ifade edildi.
Ayrıca raporda, “Verdiği veya vereceği haberlerde itimada layık olmaktan uzaktır. Şimdi Bulgaristan’da bulun Kemal’in durumunun takip edilmekte olduğunu arz ederim” cümlelerine yer verilerek dönemin Genelkurmay Başkanlığı bilgilendirilmiş.
Von Papen'e yazılan mektup istihbarat raporuna girdi
Aynı koleksiyonda yer alan bir diğer belge ise 1942 yılına ait. İzmir’in Karşıyaka ilçesine bağlı Şemikler Köyü Muhtarı Şakir’in, suikast girişiminden sağ kurtulan Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Franz Von Papen’e yazdığı tebrik mektubu, MAH’ın dikkatini çekti.
MAH İzmir Merkez Amirliği tarafından hazırlanan 21 Nisan 1942 tarihli raporda, muhtarın mektubunun cevabı Von Papen tarafından yazılmış, zarf üzerinde açık adres belirtilmeyince MAH’ın aracılığıyla elden teslimi sağlanmış.
Yapılan soruşturma sonucunda, Muhtar Şakir’in Von Papen’i şahsen tanımadığı, ancak “Almanlara sempati beslediği” için gazetede okuduğu olaydan etkilenerek mektup gönderdiği kaydedildi. Bu durum istihbarat raporlarına “Alman sempatizanı” notuyla işlendi.
Von Papen’in yanıt mektubunda ise şu ifadeler yer aldı:
“Türk milletinin muhtelif tabakalarından gelen tebriknameler arasında sizinki bilhassa memnuniyetimi mucib olmuştur... Milletlerimiz arasındaki büyük dostluğun takviyesi için çalışabileceğimden bahtiyarım.”
