CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Shanghai İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Dışişleri Bakanları toplantısı Çin’in Tianjin kentinde 15 Temmuz’da başlayacak. .Toplantıda ŞİÖ üyesi Çin, Belarus, Hindistan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan’ın dışişleri bakanları hazır bulunacak. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün açıklamasına göre Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin daveti üzerine düzenlenen toplantıda taraflar bölgesel ve uluslararası gelişmeleri ele alacaklar.
Çin Dışişleri Bakanlığı ŞİÖ toplantısı için ülkeye gelen Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaiskanhar’ın ayrıca devlet ziyaretinde bulunacağını duyurdu. Pekin yönetimi devlet ziyaretinin hangi amaçla yapılacağı hakkında detaylı bilgi sunmazken Hindistan’da yayın yapan Hindu Times sitesi Çin ve Hindistan arasındaki normalleşme sürecinin ve nadir toprak elementi ihracatında yaşanan sorunların masaya yatırılacağını iddia etti.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve Hindistan Cumhurbaşkanı Narendra Modi son olarak Rusya’nın Kazan kentinde düzlenen BRICS Liderler Zirvesi’nde biraya gelmiş ve sınır hattında yaşanan gerilimlerin son bulması için yetkililere çalışma talimatı vermişti. Liderlerin buluşmasından sonra Çin ve Hindistan birlikleri sınırdaki gerilimi düşürmek üzere mutabakata varmış ve çalışama grupları oluşturmuştu. Pekin ve Yeni Delhi arasındaki normalleşme devam ederken, nisan ayının başında Hindistan ve Pakistan arasında yaşanan çatışmalar süreci sekteye uğratmıştı.
ŞİÖ Dışişleri Toplantısı’na katılacak Pakistan Dışişleri Bakanı Ishak Dar’ın da gündeminde Hindistan ile yaşanan gerilim ve Çin ile olası işbirliğinin olacağı düşünülüyor. Pakistan medyasında yer alan haberlerde Dışişleri Bakanı Ishak Dar’ın Çin ziyareti 31 Ağustos’ta yapılacak ŞİÖ Liderler Zirvesi’nin hazırlığı olarak yorumlandı.
Zirve öncesi Wang-Lavrov buluşması
Çin’deki zirvede gözlerin üzerinde olacağı bir diğer isim ise Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov olacak. Zirve öncesinde Pekin’de Lavrov’u ağırlayan Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, görüşme sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada “Çin-Rusya ilişkisi, günümüz dünyasında en istikrarlı, olgun ve stratejik açıdan en değerli büyük güç ilişkilerinden biridir. Her iki taraf da işbirliğini tarihsel bir derinlik, stratejik bir yükseklik ve uzun vadeli bir bakış açısıyla ele almıştır” dedi.
Aynı zamanda Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Büro üyesi olan Wang Yi, iki ülkenin mevcut önceliğinin, bir sonraki üst düzey temaslara hazırlık yapmak, kapsamlı stratejik eşgüdümü derinleştirmek, karşılıklı kalkınma ve canlanmayı teşvik etmek ve zorluklarla birlikte mücadele etmek olduğunu vurguladı. Wang, “Çin, şu anki dönem başkanı olarak, Rusya ve diğer üye ülkelerle birlikte çalışmaya, Tianjin Zirvesi’ne hazırlık yapmaya, gelecekteki gelişim yönlerini planlamaya, çeşitli alanlardaki işbirliğini güçlendirmeye ve ŞİÖ inşasını yeni bir seviyeye taşımaya isteklidir” diye ekledi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, Rusya'nın Çin ile çeşitli alanlardaki işbirliğini derinleştirmeye hazır olduğunu ve Rusya-Çin ilişkilerinde sürekli yeni başarılar elde edileceğini söyledi. Lavrov, “Rusya, Çin’in ŞİÖ dönem başkanlığı rolünü tam olarak desteklemeye devam edecek, ŞİÖ çerçevesindeki işbirliğini güçlendirecek ve Tianjin Zirvesi’nin başarısını sağlayacaktır” ifadesini kullandı.
Wang ve Lavrov, perşembe günü ASEAN çerçevesindeki bakanlar düzeyindeki etkinlikler kapsamında Kuala Lumpur’da da bir araya gelmişti. Bu görüşmede Lavrov, Rusya’nın Çin’in ŞİÖ dönem başkanlığını tam olarak destekleyeceğini, üst düzey temasların bir sonraki aşamasına birlikte hazırlanılacağını ve BRICS gibi platformlar çerçevesinde iletişim ve koordinasyonun güçlendirileceğini dile getirmişti.
İran Dışişleri Bakanı bölgesel pozisyonu netleştirecek
Çin’de düzenlenen ŞİÖ toplantısında İran Dışişleri Bakanlığı Abbas Erakçi’nin de önemli mesajlar vermesi bekleniyor. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi düzenlediği basın toplantısında Erakçi’nin Çin’de ABD ile nükleer müzakereler ve İsrail’in saldırganlığı başta olmak üzere bölgesel konuları ele alacağı ikili görüşmeler planladığını duyurdu.
İran, 2001’de kurulan ŞİÖ’ye 2023 yılında tam üye olmuştu. İran Dışişleri Bakanı Erakçi son olarak 23 Nisan’da Çin’i ziyaret etmiş ve Pekin yönetimini “İran’ın stratejik partneri ve yakın dostu olarak nitelemişti. .
