Apple, dünya ekonomisi ve tüketici alışkanlıkları üzerinde büyük bir etkiye sahip. Şirketin son günlerde karşılaştığı zorluklar ise ABD’nin başlattığı tarifelerden kaynaklanıyor.
The New York Times, Amerikalılara iPhone'larını değiştirmeleri çağrısında bulunan bir makale yayımlarken, Bloomberg "Apple, tarifeler, yapay zekâ ve hizmet kriziyle kritik eşiğe geldi" başlığıyla dikkat çekti. Bu durum, ABD’nin ticaret savaşlarında önemli bir dönemece girdiğini gösteriyor.
Tim Cook'un açıklamalarına göre, ABD’nin Çin'den yapılan ithalata getirdiği ek vergiler, sadece Haziran çeyreğinde Apple’a 900 milyon dolar ekstra maliyet yaratacak.
Fiyat artışı kaçınılmaz olacak!
Bu ek yükü azaltmak isteyen Apple, ABD pazarı için üretilen iPhone’ların büyük bir kısmını Hindistan’da monte etmeyi planlıyor. Şirket, iPad, Mac, Apple Watch ve AirPods montajını ise Vietnam’a taşıyarak Çin’e olan bağımlılığını azaltmaya çalışıyor.
Ancak üretim hangi ülkeye kaydırılırsa kaydırılsın, Washington’un tarifeleri Amerikan tüketicileri için kaçınılmaz fiyat artışlarına neden olacak.
Ayakkabı veya kıyafet gibi ürünlerde fiyat artışı, tüketici tercihlerine doğrudan etki edebilir. Fakat iPhone gibi cihazlar, ABD akıllı telefon pazarının yaklaşık %50’sine sahip ve günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiş durumda. Birçok Amerikalı, iPhone’suz kalmayı hayal bile edemiyor.
Yüzde 90'ı Çin'de monte ediliyor
Washington, Apple’ın üretimini ülke içine çekmesini uzun süredir istese de, şirketin Çin’e olan bağımlılığı Obama döneminden bu yana daha da arttı. ABD, ne teknoloji ne de iş gücü açısından iPhone üretimini kendi içinde gerçekleştirme kapasitesine sahip değil. Apple ürünlerinin yaklaşık yüzde 90’ı Çin’de monte ediliyor ve Apple ekosistemindeki binlerce uygulama da Çin’de geliştiriliyor.
Eğer ABD, Apple’ın tüm üretimini kendi sınırları içinde yapmasını zorunlu kılarsa, maliyetler ciddi şekilde artacak.
Wedbush analistlerine göre, bir iPhone’un fiyatı üç katına çıkabilir ve 3.500 dolara ulaşabilir. Diğer analizlere göre ise, bu geçiş yüzlerce milyar dolarlık harcama gerektirebilir.
Apple montaj hatlarını Hindistan ve Vietnam’a taşısa da, birçok kritik bileşen hâlâ Çin’de üretiliyor. Çünkü Çin, gelişmiş üretim teknolojilerinde küresel lider konumunda ve birçok parçanın üretimi için henüz alternatif bir çözüm yok. Bu da Apple’ın tedarik zincirini Çin’e sıkı şekilde bağlı tutuyor ve Çin’i ticaret savaşlarında kritik bir oyuncu hâline getiriyor.
New York Times’ın yayımladığı "iPhone'unuzu Değiştirmeyi Düşünmelisiniz - Şimdi" başlıklı makale, ABD’nin Apple ürünlerini seri üretmek için yeterli uzmanlığa, sanayi altyapısına ve nüfus yoğunluğuna sahip olmadığını vurguluyor.
Washington’daki bazı kesimler, Çin’in ABD ile ticaretten daha fazla kazanç sağladığını öne sürse de, Apple'ın sadece 2023'te Çin’den elde ettiği gelir 73 milyar dolar. Bu rakam, Apple’ın küresel gelirinin %19’unu oluşturuyor.
Çin, ne olursa olsun inovasyon yapmaya ve büyümeye devam edecek. Peki uzun vadede, ABD ne kaybedecek? Stratejik bakış açısına sahip olanlar cevabın çoktan farkında.
