ABD Ulusal Ev Yapıcıları Derneği (NAHB) Başkanı Buddy Hughes, AFP’ye yaptığı açıklamada, yeni vergilerin "zaten zor durumda olan konut sektörü için ek engeller" oluşturduğunu söyledi. Hughes, inşaat ve yenileme maliyetlerinin daha da artacağına dikkat çekerek, kararın konut piyasasında toparlanma sürecini zora sokacağını vurguladı.
ABD’de konut satışları son yıllarda durgun seyrediyor. Yüksek ipotek oranları ve sınırlı stok nedeniyle ev sahibi olmak giderek zorlaşıyor. Yeni vergi artışı, bu tabloya ek bir yük getiriyor.
Üreticiler: Fiyatlar şimdiden yükselmeye başladı
Mobilya ve organik yatak üreticisi Naturepedic’in büyüme direktörü Arin Schultz, The New York Times’a yaptığı açıklamada, şirketin gümrük vergilerinin etkisini hafifletmek için fiyatları şimdiden %5 ila %10 oranında artırdığını belirtti.
Sri Lanka, Vietnam ve Pakistan’dan mobilya ve malzeme ithal eden şirketin, tedarikçi değişikliğini de gündeme aldığı aktarılıyor. Schultz, "Maliyet artışının tamamını tüketiciye yansıtmıyoruz, büyük bir kısmını şirket olarak biz karşılayacağız," dedi.
Ekonomistler: Konut krizi daha da derinleşebilir
Redfin’in baş ekonomisti Daryl Fairweather, yeni vergi artışlarının, konut fiyatlarını daha erişilebilir hale getirme hedefiyle çeliştiğini belirtti. Fairweather, "Bu gelişme, daha az konut inşa edilmesiyle sonuçlanacak" diyerek, konut arzında daralma yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Capital Economics'ten ekonomist Stephen Brown ise, ABD’de kullanılan kerestenin yaklaşık %30’unun Kanada’dan ithal edildiğini hatırlatarak, sadece bu kaleme getirilen %10’luk ek verginin, ortalama bir evin maliyetini 2.200 dolar kadar artırabileceğini belirtti.
Yerli üreticiye fırsat mı, sınır mı?
Yeni vergiler, bazı yerli üreticiler için avantaj olarak görülse de, uzmanlar ABD’deki yüksek işçilik maliyetleri nedeniyle bu fırsatın sınırlı kalabileceğine dikkat çekiyor. Associated Builders and Contractors’ın baş ekonomisti Anirban Basu, "Bu tür üretimin Amerika’ya taşınma olasılığı oldukça düşük. Yoğun emek gerektiren bu sektörlerde dışa bağımlılık sürecektir," değerlendirmesinde bulundu.
Uluslararası tepkiler: Kanada ve IKEA karara karşı
ABD’nin kararına yalnızca içeriden değil, dışarıdan da ciddi tepkiler geldi.
ABD’nin en büyük kereste tedarikçilerinden Kanada, uygulamaya sert tepki gösterdi. BC Kereste Ticaret Konseyi, yeni gümrük vergilerini "yanlış yönlendirilmiş ve gereksiz" olarak nitelendirdi. Konsey, bu durumun sınırın her iki yakasındaki istihdamı tehdit edeceğini ve konut arzı krizini daha da derinleştireceğini vurguladı.
Öte yandan, dünya çapında mobilya tedarik zincirine sahip olan İsveçli IKEA da, "Vergiler iş yapmayı zorlaştırıyor" açıklamasıyla endişelerini dile getirdi. Şirket, durumu yakından izlediklerini ve operasyonlarını etkileyecek gelişmeleri değerlendirmeye aldıklarını belirtti.
Konut sektörü için zor günler
Gümrük vergilerindeki bu sert artış, zaten kırılgan bir zeminde duran Amerikan konut piyasasını daha da baskı altına almış görünüyor. Tedarik zinciri sıkışıklıkları, yüksek faiz oranları ve enflasyon gibi mevcut sorunların üzerine gelen bu karar, hem tüketiciler hem de üreticiler açısından ciddi etkiler yaratabilir.
