Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, resmi devlet ziyareti için Beijing’de bulunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bugün Büyük Halk Toplantı Sarayı’nda bir araya geldi.
Macron’un iş dünyası temsilcileri ve üst düzey hükümet yetkililerinden oluşan geniş heyetiyle geldiği bu ziyaret, Fransız liderin Çin’e gerçekleştirdiği dördüncü resmi ziyaret olarak kayda geçti. Pekin’e inişlerinde Macron ve eşi Brigitte Macron’u Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi karşıladı.
Görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenleyen Xi Jinping, Macron’un yeniden Çin’i ziyaret etmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. İki lider arasında gerçekleşen görüşmenin “dostane, samimi ve verimli” geçtiğini vurgulayan Xi, Çin ve Fransa’nın bağımsız ve egemen büyük devletler olarak, çok taraflılığa bağlı kalma, eşitlik içinde diyalog yürütme ve dışa açılım ile işbirliğini sürdürme konusunda mutabık kaldığını söyledi.
Xi, bu girişimlerin Çin–Fransa kapsamlı stratejik ortaklığının stratejik değerini ve küresel etkisini tam anlamıyla ortaya koyduğunu, eşit ve düzenli çok kutupluluk ile kapsayıcı ve evrensele yarar sağlayan ekonomik küreselleşmeye destek konusunda iki ülkenin ortak görüşe sahip olduğunu kaydetti.
Dört ana alanda işbirliği derinleşecek
Xi Jinping, Macron ile dört öncelikli alanda işbirliğini derinleştirme kararı aldıklarını açıkladı:
1. Karşılıklı siyasi güven:
Her iki ülkenin, değişen uluslararası ortama rağmen büyük güçlerin stratejik vizyonu ve bağımsızlığını koruyacağı; temel çıkarlar ve önemli meselelerde karşılıklı anlayış ve destek sağlayacağı belirtildi.
2. Pragmatik ekonomik işbirliği:
Havacılık, uzay ve nükleer enerji gibi geleneksel alanlarda işbirliği pekiştirilecek; yeşil ekonomi, dijital ekonomi, biyoteknoloji, yapay zekâ ve yaşlı ekonomisi gibi yeni alanlarda ortaklığın artırılması hedeflenecek. Ticari ilişkilerin dengeli geliştirilmesi, karşılıklı yatırımların artırılması ve işletmelere adil, şeffaf, ayrımcılıktan uzak ve öngörülebilir bir iş ortamı sağlanması vurgulandı.
3. Beşeri ve kültürel temaslar:
Geçen yıl gerçekleştirilen Kültür ve Turizm Yılı’nın ardından kültür, eğitim, bilim-teknoloji gibi alanlarda işbirliği derinleştirilecek. Panda koruma çalışmalarında yeni bir ortaklık başlatılacak.
4. Küresel yönetişim:
BM merkezli uluslararası sistemin korunması, uluslararası hukuka dayalı düzenin savunulması, Dünya Ticaret Örgütü liderliğindeki çok taraflı ticaret sisteminin sürdürülmesi, küresel yönetişim reformunun desteklenmesi ve stratejik iletişimin güçlendirilmesi kararlaştırıldı.
Ticaret ve ekonomi: Rakamlar ve yeni fırsatlar
Xi Jinping, bu yılın ilk 10 ayında iki ülke arasındaki ticaret hacminin 68,75 milyar dolara, karşılıklı yatırımların ise 27 milyar doları aştığını belirtti. Çin’in 15. Beş Yıllık Plan döneminde reformları derinleştirerek iç talebi artıracağını ifade eden Xi, piyasa erişiminin genişletileceğini, dışa açılımın hızlandırılacağını ve bunun Fransız işletmeleri için yeni fırsatlar yaratacağını dile getirdi.
Xi, Fransız ürünlerinin ithal edilmesini memnuniyetle karşıladıklarını ve daha fazla Fransız şirketinin Çin’de yatırım yapmasını desteklediklerini söyledi. Fransa’nın da Çinli şirketlere adil ve istikrarlı bir iş ortamı sunmasını beklediklerini ifade etti.
Kültürel yakınlık ve halklar arası bağların güçlendirilmesi
Xi Jinping, Çin ve Fransa halkları arasında doğal bir yakınlık bulunduğunu dile getirerek kültür, eğitim, bilim ve teknoloji gibi alanlarda karşılıklı etkileşimin artırılacağını belirtti. Kültürel ve beşeri alışverişin yeni başarılar ortaya koyacağına inandığını söyledi.
Ukrayna ve Orta Doğu
Ukrayna krizine dair Xi, Çin’in barışa yönelik tüm çabaları desteklediğini ve çözüme yönelik yapıcı rol oynamaya devam edeceğini vurguladı. Avrupa’nın dengeli, etkili ve sürdürülebilir bir güvenlik çerçevesi oluşturma yönünde rol üstlenmesini memnuniyetle karşıladıklarını kaydetti.
Filistin konusunda ise Xi, Gazze’deki insani krize dikkat çekerek, Filistin’e 100 milyon dolar değerinde insani yardım yapılacağını açıkladı. Çin ve Fransa’nın, Filistin meselesinin kapsamlı, adil ve kalıcı çözümü için ortak çaba göstereceğini belirtti.
Macron: Tek Çin politikasına bağlıyız
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Çin ile üst düzey temasların her zaman karşılıklı güven ve saygı içinde sürdüğünü belirtti. Fransa’nın Tek Çin politikasına bağlılığını yineleyen Macron, “Fransa-Çin kapsamlı stratejik ortaklığını derinleştirmeye kararlıyız.” dedi.
Macron, Çin ekonomisinin güçlü gelişimini ve dışa açılım adımlarını memnuniyetle karşıladıklarını; karşılıklı yatırımların artırılması, yenilenebilir enerji ve ekonomi–ticaret alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Çinli şirketlerin Fransa’ya yatırım yapmasını desteklediklerini, adil ve ayrımcılıktan uzak bir iş ortamı sağlama çabalarını sürdüreceklerini ifade etti.
Macron ayrıca, küresel yönetişim reformları, iklim değişikliğiyle mücadele, biyolojik çeşitlilik ve yapay zekâ yönetişimi gibi alanlarda Çin ile yakın işbirliği yürütmek istediklerini belirtti.
İş Konseyi toplantısı ve imzalanan anlaşmalar
Xi Jinping ve Emmanuel Macron, Beijing’de düzenlenen Çin–Fransa İş Konseyi 7. Toplantısı’nın kapanış törenine de katıldı. Xi, burada yaptığı konuşmada iki ülke arasındaki ekonomik işbirliğinin genişlediğini, direnç kazandığını ve yeni alanlara taşınması gerektiğini söyledi.
Toplantıya iki hükümet yetkilileri ve iki ülkenin iş çevrelerinden toplam 150 temsilci katıldı.
Görüşmelerin ardından nükleer enerji, tarım, gıda, ekolojik çevre, eğitim ve daha birçok alanda işbirliği belgeleri imzalandı.
