Almanya Federal İstatistik Ofisi'nden (Destatis) yapılan açıklamaya göre, ülkede her 5 kişiden biri tek başına yaşıyor.
Bu da 17 milyon kişinin hayatını yalnız sürdürdüğünü gözler önüne seriyor. Bu rakam ülke nüfusunun yüzde 20,6'sına denk geliyor. Kadınlarda yüzde 21,2, erkeklerde yüzde 20 olarak belirlenen yalnız yaşayanların oranı son 20 yılda yüzde 21,8 arttı.
Almanya'da yalnız yaşayanların oranı 65 yaş üstündekilerde yüzde 34, 85 yaş üstündekilerde yüzde 56 oldu. Yalnız yaşayan 25 ila 34 yaşlarındaki kişilerin oranı da yüzde 28 olarak belirlendi. Bunun ortalamanın üstünde olduğu dikkati çekti.
Açıklamada, Almanya'da yalnız yaşayanların oranının, yüzde 16,2 olan Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin ortalamasının üstünde olduğu aktarılarak, sadece yüzde 27 ile Litvanya, yüzde 25,8 ile Finlandiya, yüzde 24,1 ile Danimarka, yüzde 22,3 ile Estonya ve yüzde 22,2 ile İsveç'in yalnız yaşama oranlarında Almanya'yı geride bıraktığı bildirildi.
Avrupa'da yalnızlık neden hızla yayılıyor?
Almanya’da açıklanan bu istatistikler bir kez daha Avrupa’da yalnızlığın neden hızla yaygınlaşan bir yaşam biçimi haline geldiğini tartışmaya açtı.
Zira, geçtiğimiz aylarda yayımlanan Eurostat verileri de “Avrupa’da yalnızlık bir istisna değil, hızla yaygınlaşan bir yaşam biçimi haline geliyor.” cümlesiyle özetlenebilir.
İsveç, Norveç ve Hollanda gibi ülkelerde de Almanya’dakine benzer bir tablo söz konusu. Tek kişilik haneler Avrupa’nın yeni normu olurken, bu değişimin arka planında sosyolojik, ekonomik ve psikolojik birçok dinamik yatıyor.
Demografi ve Değişen Aile Yapısı
Yalnız yaşamın artmasını etkileyen önemli faktörlerden biri Avrupa nüfusunun yaşlanıyor olması. Doğum oranları düşerken yaşam süresi uzuyor. Özellikle eşini kaybetmiş yaşlı bireylerin sayısı hızla artıyor. Aynı zamanda genç kuşaklar da evlilik ya da birlikte yaşam yerine bağımsızlığı tercih ediyor. Almanya’da tek kişilik hanelerin oranı %42’yi bulmuş durumda. Fransa’da bu oran %36 civarında. Kuzey ülkelerinde ise yalnız yaşamak artık norm haline geldi.
Uzmanlar, bu dönüşümün sadece bir tercih değil, zorunluluk haline de geldiğini söylerken, yüksek kira fiyatları, geç evlilik yaşı, iş güvencesizliği ve dijitalleşmenin bireyleri daha fazla yalnızlığa ittiğine dikkat çekiyor. Özellikle genç profesyonellerin sık şehir değiştirmesi ve kalıcı sosyal bağlar kurmakta zorlanması da yalnızlaşmanın nedenleri arasına eklenebilir.
Pandemi ve dijitalleşmenin etkisi
COVID-19 pandemisinin de yalnızlık dalgasını hızlandırdığı değerlendirmeleri de ağırlıkta. Zorunlu izolasyon dönemleri, özellikle yalnız yaşayan yaşlı bireyler için hem fiziksel hem de zihinsel sağlık sorunlarını artırdı. Öte yandan, dijitalleşme bireyleri evden çıkmadan yaşamaya alıştırdı. Online alışverişten uzaktan çalışmaya kadar birçok alan yalnız yaşamı sürdürülebilir kıldı ama sosyalleşme ihtiyaçlarını törpüledi.
Psikolojik ve toplumsal sonuçlar
Avrupa’da giderek artan yalnız yaşamın elbette ciddi psikolojik ve toplumsal sonuçlara yol açıyor.
Yalnızlık, her zaman sosyal izolasyon anlamına gelmese de uzun vadede ciddi sorunlara yol açabiliyor. Depresyon, kaygı bozuklukları, hatta demans gibi rahatsızlıklar yalnız yaşayan bireylerde daha sık görülüyor. Özellikle yaşlılar ve gençler risk grubunda.
Uzmanlar uyarıyor: “Yalnızlık sessiz bir salgın. Sosyal ilişkilerin kopması bireyde aidiyet duygusunu zedeliyor. Bu, zamanla zihinsel sağlık üzerinde yıkıcı etkiler yaratabiliyor.”
Siyasi ve ekonomik yansımalar
Avrupa, yalnız yaşayan bireylerin atmasının bedelini siyasi ve ekonomik hayatta da ağır ödüyor. Yalnız yaşayan bireylerin artması, sosyal hizmetlere olan talebi de artırıyor. Yaşlı bireylerin bakım ihtiyacı, refakat, ulaşım ve sağlık sistemlerine ek yük getiriyor. Aynı zamanda bu durum, konut politikaları, şehir planlaması ve tüketici alışkanlıklarını da etkiliyor.
İngiltere bu soruna karşı 2018’de “Yalnızlık Bakanlığı” kurmuştu. Benzer adımlar İsveç ve Japonya gibi ülkelerde de atılıyor.
Yeni bir toplumsal gerçeklik
İşin belki de en tehlikeli boyutlarından biri Avrupa’da yalnızlığın artık sadece bireysel bir deneyim değil, sosyal bir fenomen haline dönüşmüş olması. Avrupa’da yalnız yaşamak, modern hayatın bir yansıması olarak kalıcı hale geliyor. Bu dönüşüm, hem sosyal politikaları hem de bireylerin ruh sağlığını doğrudan etkiliyor. Uzmanlar, bireylerin sosyal bağlarını koruması ve desteklenmesi gerektiği konusunda hemfikir.
