CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) başlattığı ve Çin’in misillemelerle karşılık verdiği ticaret savaşında ‘şimdilik’ ateşkes sağlandı. Güney Kore’de görüşen taraflar Çin’e dönük gümrük vergilerin yüzde 57’den 47’e indirilmesinde, Çin gemilerine uygulanan ek liman ücretlerinin askıya alınmasında mutabakat sağladı. Anlaşmaya göre Çin tarafı ise ABD’den soya fasülyesi alma ve nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat yasağını gevşetme sözü verdi.
Batı kamuoyunda, ABD’nin ticaret savaşlarına ara verip masaya oturmasında en büyük etkenin nadir toprak elementleri faktörü olduğuna işaret ediliyor. Financial Times konuya ilişkin hazırladığı haberinde Washington yönetiminin Asya’dan Afrika’ya birçok ülke ile nadir toprak element anlaşması yaptığını, Amerikalı şirketlere madencilik teşvikleri verdiğini ve Çin’e bağımlılığı sıfırlamak istediğini gündeme getirdi.
Ortalama 9 yıl gerekiyor
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in hedefe 2 yıl içinde ulaşılacağı iddiasını anımsatan Financial Times, bunun mümkün olmadığını duyurdu. Zira gazetenin araştırmalarına göre nadir toprak elementlerinin keşfinden, gerekli izinlerin alınmasına, fabrikaların inşa edilmesinden saflaştırma işlemlerinden sonuç alınmasına kadar ortalama 9 yıla ihtiyaç duyuluyor. ABD’nin tüm süreçleri hızlı biçimde tamamlaması halinde dahi en az 6 yıl 3 ay süreye ihtiyaç duyduğunu belirten gazete en kötü senaryoda ise 18 yıllık süre verdi.
Gazeteye konuşan Project Blue uzmanlarından David Merriman, Beyaz Saray’ın 2 yıllık hedefini “iddialı” bulduğunu söyleyerek bu zaman diliminde izinleri almanın, bu alanda çalışacak işçileri eğitmenin zor olacağını itiraf etti.
ABD’nin önünde 2 zorluk daha var
İngiltere merkezli Financial Times ayrıca nadir toprak elementleri ve madencilik konusundaki 2 zorluğa daha dikkat çekti. Bunlardan ilkinin ABD’nin üretim kapasitesi ve ihtiyaçları arasındaki uçurum olduğunu belirten gazete “Geçen yıl ABD yaklaşık 7.000 ton kalıcı mıknatıs ithal etti. Buna karşın ülkenin toplam tüketimi bunun çok üzerindeydi. Yalnızca otomotiv endüstrisi yılda yaklaşık 42.000 ton mıknatıs gerektiriyor. ABD’deki iki mıknatıs üreticisi, Vulcan Elements ve Noveon Magnetics, yıllık en az 10.000 tonluk üretim kapasitesine ulaşmayı planladıklarını açıkladı. Vulcan, 2027 yılına kadar “önemli hacimlere” ulaşacağını söylerken, Noveon’un mevcut kapasitesi şu anda 2.000 ton seviyesinde.” ifadesini kullandı.
ABD’nin karşılaşacağı ikinci zorluğun kaynağının Çin’in rekabetçi pozisyonu olduğunun altını çizen gazete şunları kaydetti:
“Başka bir soru ise, yeni bir tedarik zincirinin finansal olarak nasıl ayakta kalacağı. Madenler, tesisler ve fabrikalar kurulsa bile, işletmeciler düşük maliyetli Çinli rakiplerle rekabet etmek zorunda kalacaklar. Kimya grubu Solvay, 2026’dan itibaren az miktarda ağır nadir toprak elementleri üretmeye başlamayı planlıyor. Ancak şirketin CEO’su Philippe Kehren, Avrupa’da bu değer zincirini “canlandırmak” için alıcıların ve hükümetlerin, yapılan yatırımın “mantıklı ve kârlı olmasını sağlamaları gerektiğini” söyledi.”
