ABD yönetimi, Çin’in teknolojik yükselişini engellemeyi amaçlayan ve Joe Biden döneminde uygulamaya konulan yapay zekâ çip ihracat kısıtlamalarını geri çekmeyi planlıyor.
ABD Ticaret Bakanlığı Sözcüsü’nün Reuters’a yaptığı açıklamaya göre, mevcut düzenleme "aşırı derecede karmaşık ve bürokratik" olduğu için kaldırılarak, sözde "Amerikan inovasyonunu serbest bırakacak" yeni bir kuralla değiştirilecek.
Ocak ayında yayımlanan söz konusu düzenleme, ABD’nin Çin'e karşı yürüttüğü teknoloji savaşı kapsamında, yüksek performanslı çiplerin Çin'e erişimini kesmeyi ve gelişmiş yapay zekâ teknolojilerini yalnızca Batılı müttefikleri arasında sınırlamayı hedefliyordu. Bu çerçevede dünya ülkeleri üç kategoriye ayrılmış; Çin, tamamen dışlanmış üçüncü gruba alınmıştı. Ancak, ABD'nin bu tek taraflı dayatması, sadece Çin’i değil, küresel ekonomik dengeyi de ciddi şekilde sarsmıştı.
ABD Ticaret Bakanlığı, şimdi bu sistemi “uygulanamaz” olarak nitelendirerek sessizce geri adım atmaya hazırlanıyor. Henüz yeni düzenlemenin detayları açıklanmasa da, bu hamle, Amerikan teknoloji devlerinin ve diğer ülkelerin baskısı karşısında Washington’un geri çekilmek zorunda kaldığını gösteriyor.
ABD teknoloji şirketleri bile karşı çıkıyor
Biden yönetiminin Çin’e karşı izlediği kısıtlama politikası, bizzat ABD'nin önde gelen teknoloji firmalarından da sert eleştiriler almıştı. Nvidia CEO’su Jensen Huang, Çin’in yapay zekâ pazarının önümüzdeki 2-3 yıl içinde 50 milyar dolara ulaşabileceğini belirterek, bu dev pazardan dışlanmanın “büyük bir kayıp” olacağını vurguladı. Huang, Çin ile yapılacak ticaretin sadece şirketlere değil, ABD ekonomisine de gelir, vergi ve istihdam olarak katkı sağlayacağını dile getirdi.
Çin: Kısıtlamalar adil değil
Çin Ticaret Bakanlığı (MOFCOM) ise, ABD’nin yapay zekâ çipleri üzerindeki ihracat kontrollerine daha önce net bir dille karşı çıkmıştı. Xinhua Haber Ajansı’nın aktardığına göre Bakanlık, bu kısıtlamaların sadece Çin’in değil, üçüncü ülkelerin de normal ticaretini engellediğini, küresel tedarik zincirlerini bozduğunu ve uluslararası ekonomik düzeni baltaladığını açıkladı.
Bakanlık yetkilileri ayrıca, ABD'nin sözde "ulusal güvenlik" bahanesiyle, diğer ülkelerin egemen haklarına müdahale ettiğini belirtti. Bu tür tek taraflı ve korumacı önlemlerin, teknolojik işbirliği ortamını zehirlediği ve dünya genelinde inovasyonu ciddi şekilde tehdit ettiği vurgulandı.
Çin kararlı: Meşru haklarımızı korumaya devam edeceğiz
Çin tarafı, ABD'nin bu tür kısıtlayıcı adımlarına karşı meşru haklarını kararlılıkla savunacağını belirtti. MOFCOM, Çin’in gerekirse gerekli karşı önlemleri alacağını ve adil, açık, kapsayıcı bir küresel teknoloji ortamının savunucusu olmaya devam edeceğini yineledi.
ABD'nin küresel teknoloji liderliğini koruma bahanesiyle yürüttüğü bu baskıcı politika, yalnızca kendi şirketlerini ve müttefiklerini değil, tüm dünyayı olumsuz etkilemektedir. Gerçek çözüm; işbirliği, karşılıklı saygı ve açık ticarettir. Çin ise bu vizyonu kararlılıkla savunmaya devam ediyor.
