Aslı Ağırdil
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Afet Eğitim ve Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden Prof. Dr. Afşin Ahmet Kaya, Kartalkaya'daki otelde çıkan yangının ardından yangın yönetmeliği ve tedbirleriyle ilgili olarak CGTN Türk'e özel açıklamalarda bulundu:
‘Yangın söndürme ve erken uyarı sistemi olması lazım’
Prof. Dr. Kaya, yangınla ilgili olarak yönetmeliklerin bulunduğunu belirterek, 2 katlı ve 20 yatak kapasitesine sahip bir otelde en az 2 acil çıkış merdiveninin bulunmasının zorunlu olduğunu ifade etti. Kaya, şunları söyledi:
Yangınla ilgili olarak, özellikle belirli bir yönetmeliğimiz bulunuyor ve bu yönetmelik, yangın güvenliği konusunda temel noktalarda bizi ciddi şekilde koruyor. Yönetmelik ne diyor? Öncelikle eğer bir otel veya yataklı bir binaya sahipsen, bu binanın yatak odalarının duvarları en az 60 dakika boyunca yangına dayanıklı, sertifikalı bir malzemeden yapılmalı ya da kaplanmalıdır. İkinci olarak, iç koridorlarda bulunan kapıların da kesinlikle 30 dakika yangına dayanıklı malzemeden yapılmış olması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca, 2 katın üzerinde ve 20 yataktan fazla kapasiteye sahip bir otelse, her katta en az 2 acil çıkış merdiveninin olması zorunludur.
Bunun dışında, yapısal tedbirler de önemli. Binanın yangın söndürme sisteminin, erken uyarı sisteminin olması gerektiği, yangın başlamadan önce müdahale edebilecek personelin eğitilmiş olması gerektiği de yönetmelikte yer alıyor. Eğer bu önlemleri alabiliyorsanız, yazabiliyor ve uygulayabiliyorsanız, bir davranışa dönüştürebiliyorsanız o zaman ayakta kalırsınız.
Denetimler yapıldı mı?
Kaya, yangın sırasında müdahale eden ekiplerin iyi bir eğitim alıp almadığı ve binada mahsur kalan kişilere yardımcı olabilip olamadıkları konusunda soru işaretlerinin bulunduğunu belirterek, yangın güvenliği konusunda sorgulamamız ve kontrol etmemiz gereken pek çok şey olduğunu vurguladı:
Yangın çıktığı andan itibaren şu ana kadarki süreçte yangına müdahale eden ekipler ve kurum personeli gerçekten iyi eğitim aldı mı? Binada kalan kişilere tahliye noktasında yardımcı olabildiler mi? Çünkü binada acil kaçış noktaları, kapılar ve yangın merdivenleri var mıydı, yok muydu? Varsa, insanları doğru şekilde yönlendirebildik mi?
Bunu basit bir örnekle açıklayalım: Saat 22:00’de otele giriş yaptınız, çok yorgundunuz ve uyudunuz. Nereden girdiniz, hangi kapıyı kullandınız, hiçbirini hatırlamıyorsunuz. Sabah kalktınız ve etrafınızı gözetlemediniz bile. Birden saat 03:00 gibi yangın nedeniyle insan sesleri duyduğunuzda dışarıya çıktınız. Karşınıza büyük bir duman kütlesi çıktı ve bu duman, bayıltacak kadar yüksek dozda karbondioksit ve karbonmonoksit içeriyordu.
Fazla maruz kaldığınızda zehirlenip ölüme kadar gidebilir. Şimdi, bu dumanlı ortamda nasıl bir kaçış yolu bulabilirsiniz? Acil çıkışa nasıl gideceksiniz? Kapıyı açtığınızda oranın da dumanla dolmuş olması olasılığı yok muydu? Peki, sizi bu ortamdan çıkaracak, güvenli bir şekilde yönlendirecek bir personel ya da ekip vardı mı? İşte bu soruları sormak gerekiyor. Yangın güvenliği konusunda bu soruları sorgulamamız, bu sistemlerin var olup olmadığını kontrol etmemiz şart. Bu sistemlerin çalışıp çalışmadığını nasıl bilebiliriz? Denetimler yapıldı mı, peki? Bu soruların cevaplarını bulduğumuzda, bu tarz işletmelerin yangına karşı ne kadar hazırlıklı oldukları hakkında bir değerlendirme yapabiliriz.
'Tamamen ahşaptan yapılmış dış cephe ve yanıcı malzemeler...'
Kaya, yangın merdiveninin bir gereklilik ve ruhsat verilme aşamasında bir zorunluluk olduğunu belirterek, bu kadar büyük bir yangının çıkmasının sebebinin tamamen ahşaptan yapılmış bir dış cephenin ve yanıcı malzemelerin olması olduğunu, bunun da yangının hızla yayılmasına neden olduğunu söyledi:
Yangın merdiveni bir gereklilik, yani ruhsat verilme aşamasında bir zorunluluk. Ancak bunun nasıl aşılabildiğini ben de anlamış değilim.
Bu kadar büyük yangının çıkmasının sebebi ise tamamen ahşaptan yapılmış dış cephesi, içindeki tüm malzemeler ve hatta odalardaki yatak, yorgan, döşek gibi her şey yanıcı. Bu kadar çok yanıcı malzeme, üçüncü katta çıkan bir yangının hem yukarıya hem de aşağıya her doğrultuda yayılmasına neden olmuştur. Dolayısıyla, yanıcı malzeme ne kadar fazlaysa, yangının büyüme hızı da o kadar fazla olacaktır.