ABD Başkanı Donald Trump’ın görevden ayrılmaya hazırlanan Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg, Ukrayna savaşını bitirmeye yönelik anlaşmanın “çok yakında” olduğunu ve sürecin artık Donbas’ın statüsü ve Zaporijya Nükleer Santrali’nin geleceği olmak üzere iki kritik başlığa bağlı olduğunu söyledi. Kellogg, ocak ayında görevinden ayrılmadan önce katıldığı Reagan Ulusal Savunma Forumunda, müzakerelerin “son 10 metresine” gelindiğini belirtti: “Ve bu bölüm her zaman en zor olanıdır.”
Donbas ve Zaporijya anlaşmanın kilit noktaları
Kellogg’a göre hâlâ çözülemeyen iki temel konu bulunuyor:
Ukrayna topraklarının geleceği ve Donbas’ın statüsü,
Rusya’nın kontrolündeki Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporijya’nın geleceği.
Kellogg, “Bu iki başlık çözüme kavuşursa, geri kalan konuların da oldukça iyi ilerleyeceğini düşünüyorum. Neredeyse vardık” dedi.
Savaşın bilançosu: 2 milyon kayıp
Vietnam, Panama ve Irak’ta görev yapmış emekli korgeneral Kellogg, Ukrayna savaşının yol açtığı can kaybını “bölgesel bir savaş için eşi benzeri görülmemiş derecede korkunç” olarak nitelendirdi.
ABD’li diplomat, Rusya ve Ukrayna’nın toplamda 2 milyondan fazla ölü ve yaralı verdiğini söyledi.
Rusya’nın kontrol ettiği bölgeler
Rusya hâlihazırda Ukrayna topraklarının %19,2’sini kontrol ediyor. Buna 2014’te ilhak edilen Kırım, Luhansk’ın tamamı, Donetsk’in %80’i, Herson ve Zaporijya’nın yaklaşık %75’i ile Harkiv, Sumı, Mykolayiv ve Dnipro’nun küçük bölümleri dahil.
Sızdırılan barış taslağı endişe yaratmıştı
Geçen ay ortaya çıkan 28 maddelik ABD barış taslağı, Ukraynalı ve Avrupalı yetkililer arasında kaygı yaratmıştı. Taslak, Rusya’nın temel taleplerine fazla taviz verdiği gerekçesiyle eleştirilmişti. Kremlin’e göre taslak artık dört bölüme ayrılmış durumda; tam içeriği ise kamuya açıklanmadı.
İlk ABD önerilerinde, reaktörleri soğuk duruma alınmış Zaporijya Nükleer Santrali’nin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı gözetiminde yeniden faaliyete geçmesi ve üretilen elektriğin Rusya ile Ukrayna arasında eşit paylaşılması öngörülüyordu.
Kushner devrede
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner ile uzun ve “içerikli” bir telefon görüşmesi yaptığını açıkladı. Kremlin ise cuma günü yaptığı açıklamada, muhtemel barış anlaşması taslağı üzerinde Kushner’in başlıca rolü üstleneceğini düşündüklerini söyledi.
