ABD Başkanı, 4 Temmuz’daki Bağımsızlık Günü kutlamalarının ardından New Jersey’e giderken yaptığı açıklamada, “Nükleer programlarının kalıcı olarak geriye çekildiğine inanıyorum. Ama yeniden başlatmaları halinde bu büyük bir sorun olur,” dedi.
ABD-İsrail ortak saldırısı, nükleer tesisleri hedef aldı
22 Haziran’da ABD’nin, İsrail’le birlikte İran’ın nükleer tesislerine düzenlediği hava saldırılarının ardından bölgedeki tansiyon tırmandı. Maxar Technologies tarafından paylaşılan uydu görüntülerine göre Natanz'daki zenginleştirme tesisi ağır hasar aldı.
İsrail’in başlattığı 12 günlük savaş sırasında ABD de devreye girerek İran’ın üç ana uranyum zenginleştirme tesisine büyük çaplı saldırılar düzenledi.
UAEA denetçileri İran’dan çekildi
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), ABD-İsrail saldırıları sonrası denetçilerini İran’dan geri çektiğini açıkladı. UAEA Başkanı Rafael Grossi, İran’la yeniden işbirliği yapılmasının öncelik olduğunu vurgulasa da, Tahran yönetimi ajansa güvenini kaybettiğini ilan etti.
İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, ülkesinin UAEA ile işbirliğini kesmesini emretti. İran Meclisi’nde onaylanan yasa ile, nükleer bilim insanlarının ve tesislerin güvenliği garanti altına alınana dek UAEA ile işbirliği askıya alındı.
ABD'den açıklama: Uranyum stoğu belirsiz
ABD, İran’ın yaklaşık 9 tonluk uranyum stokunun akıbetiyle ilgili net bilgi bulunmadığını belirtti. Özellikle yüzde 60 saflıkta zenginleştirilmiş 400 kilogramlık uranyumun durumu endişe yaratıyor. Bu oran, nükleer silah üretiminde kullanılan yüzde 90 seviyesine oldukça yakın.
İran: Nükleeri sivil amaçlarla kullanıyoruz
Tahran yönetimi ise yıllardır nükleer programının tamamen sivil amaçlı olduğunu savunuyor. Ne BM denetçileri ne de ABD istihbarat raporları, İran’ın nükleer bomba geliştirdiğine dair somut bir kanıt sunabilmiş değil.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Grossi'nin bombardımana uğramış tesisleri ziyaret talebini "anlamsız ve kötü niyetli" olarak niteledi. Şimdilik UAEA denetçilerinin ne zaman geri dönebileceği belirsizliğini koruyor.
