CGTN Haber Merkezi
ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance kısa süre önce basına verdiği demeçte ABD’nin uluslararası ticaretteki sözde “adaletsiz konumu” hakkında şikâyette bulundu. Çin’e karşı saygısızca ifadeler sarf eden Vance, “Çinli köylülerin ürettiklerini almak için onlardan borç alıyoruz” dedi. Bu ifade, yabancı sosyal medya platformlarında bir anda “toplu alay” konusu oldu. İnternet kullanıcıları Vance’in sözlerini şöyle değerlendirdi: “Çinlilere böyle hitap etmek gerçekten çok cahilce! Derhal Çin'i ziyaret etmesi gerekiyor”; “Çinliler dünyanın en büyük yüksek hızlı tren ağına ve en gelişmiş elektrikli araçlarına sahip, peki ya Amerika?”; “Bu; Irkçılığın, emperyalizmin, kibrin ve cahilliğin bir göstergesidir”… Bazı Amerikan basın kuruluşları da Çin'e yönelik saldırgan söylemin “tüm dünyadaki Amerikalıları utandırdığını” belirterek Vance'i eleştirdi.
Çinliler Vance’i, 2016’da yazdığı ve New York Times’ın en çok satanlar listesine giren kitabı “Hillbilly Elegy” ile tanıdı. Bu kitap, Vance’nin çocukluk ve gençlik deneyimlerine dayanarak, Ohio’da Appalachian bölgesindeki bir kasabada mavi yakalı işçilerin karşılaştığı zorlukları ve krizleri anlatıyor. Bir zamanlar kendisini “köylü” olarak tanımlayan Vance, “roket gibi” sınıf atlayarak, elitist bir kibir sergilemeye başladı. ABD Başkan Yardımcısı olarak göreve başladığı günden bu güne geçen iki ayı aşkın sürede hakkında yapılan en yaygın değerlendirmeler şunlar oldu: Kibirli, kendini beğenmiş, saldırgan ve temel diplomatik görgüden yoksun…
Bazı analistler, ABD Başkanı’nın bir yıldız olarak özellikle yükselttiği Vance'in, gelecekteki kariyerine zemin hazırlamak amacıyla kasıtlı olarak sert bir tutum sergilediğini ve dikkat çekmeye çalıştığını belirtiyor. Vance'in kabalığı ve sertliği kişilik özelliği olarak benimsemesi, “beyaz merkezciliği”nin kibrini ve Amerikan hegemonyasının tepeden bakan tavrını yansıtıyor.
Tartışmalı sözler ve davranışlarının yanı sıra, siyaset bilimi ve felsefe alanında lisans, hukuk alanında doktora derecesine sahip olan ve risk sermayesi şirketi kurmuş bir “elit” olarak Vance'in uluslararası siyaset ve ekonomi konusundaki cehaleti ise şaşırtıcı. Diğer Amerikalı ticaret şahinleri gibi o da finansal hizmetler, fikri mülkiyet gibi alanlarda Amerika'nın elde ettiği büyük ticaret fazlasını seçici olarak görmezden gelirken mal ticaretindeki açığı ekonomik küreselleşmede “zarara uğrama” olarak çarpıtıyor ve yüksek gümrük vergilerinin uygulanmasını teşvik ediyor. Bu sadece bir bilgi eksikliği değil, aynı zamanda spekülatif bir politik davranış. İç çelişkiler çözülemediğinde, dışardan günah keçileri aramak son yıllarda Amerikalı politikacılar için zorunlu bir seçim oldu.
Bununla beraber, Vance'in cehaleti Çin'i tanımamasında, Çin'in gelişimindeki hızlı değişimi kavrayamamasında, dünya düzenindeki derin değişimleri fark edememesinde, Amerikan politik sisteminin “hastalandığını” kabul etmemesinde ve Amerikan hegemonyasının gün batımı gerçeğiyle yüzleşmek istememesinde kendini gösteriyor.
Peki, Çin'e nasıl bakmalı?
Vance, Amerikalı “internet kullanıcılarını” örnek almalı. “China Travel” uluslararası alanda sıcak bir gündem haline gelirken, birçok Amerikalı internet fenomeni Çin'i ziyaret edip, deneyimlerini paylaşıyor. Amerikalı fenomenler, gördükleri ve duyduklarıyla ABD halkına ve dünyaya gerçek Çin’i anlatıyor. Çin’in sosyal medya platformu “Xiaohongshu”da (Red Note), Çinli ve Amerikalı internet kullanıcıları samimi bir şekilde iletişim kurup, ortak konuları paylaşıyor. Birçok Amerikalı kullanıcı “Modern, harika ve enerji dolu bir Çin gördüm” ve “Bu, Batı medyasının tarif ettiğinden tamamen farklı” şeklinde yorumlarda bulunuyor.
Vance ve diğer Amerikalı politikacılar artık gözlerini dünyaya açmalı: ABD’nin standartları, dünyanın standartları değildir. Amerikan hegemonyası dünyayı keyfi olarak yönlendiremez. Gümrük vergilerini silah olarak kullanarak tüm dünyayı tehdit ettiklerinde, belki de hayali bir tatmin duygusuna kapılabilirler. Ne var ki, onların cehaleti, kabalığı ve kibri, Amerikan hegemonyasının çöküşünü hızlandırıyor.
Kibir ve ön yargıyla yazılan bu yeni versiyon “Hillbilly Elegy”, sizce de hem üzücü hem de acınası değil mi?
