Reuters'ın anketine göre, Japon şirketleri 2026 yılına girerken iş ortamına dair en büyük kaygılarının Çin ile gergin diplomatik ilişkiler olduğunu belirtti.
Bu endişeyi, ABD ticaret politikaları takip ediyor. Çinli analistler, bu anket bulgularının, Başbakan Sanae Takaichi'nin Tayvan sorunu hakkındaki hatalı açıklamalarının ardından Japon iş dünyasında artan kaygıyı açıkça ortaya koyduğunu ve bu tür açıklamaların Japon firmalarına önemli zararlar verebileceği uyarısında bulunduğunu ifade ettiler.
Anket sonuçları
Reuters'e göre, şirketlere gelecek yılki iş koşullarını tahmin ederken en çok endişelendikleri konu sorulduğunda; katılımcıların dörtte biri Çin ile ilişkileri, yüzde 22'si ise ABD ticaret politikalarını seçti.
Takaichi'nin açıklamaları iş dünyasını tedirgin ediyor
Uzmanlar, Japon şirketlerinin bu endişelerinin, Takaichi'nin geçen ay Tayvan sorunu hakkındaki hatalı açıklamalarıyla tetiklenen ve dibe vuran Çin-Japon ilişkileri zemininde ortaya çıktığını vurguladı.
Şanghay Uluslararası İşletme ve Ekonomi Üniversitesi Japon Ekonomisi Araştırma Merkezi Direktörü Chen Zilei, Global Times'a yaptığı açıklamada, Takaichi ve diğer bazı Japon politikacıların sorumsuz açıklamalarının ve kışkırtıcı eylemlerinin, Çin-Japonya ilişkilerinin istikrarlı seyrini ciddi şekilde bozduğunu ve Japon firmaları arasında Çin ile Japonya arasındaki ekonomik beklentilere dair endişeleri artırdığını söyledi.
Chen, iç siyasi çıkarlar tarafından yönlendirilen bu politikacıların Tayvan ile ilgili konularda son derece sorumsuz pozisyonlar aldığını, bölgesel barış ortamını pervasızca bozduğunu ve yapay olarak ikili gerilimler yarattığını belirtti.
Chen, Takaichi'nin aşırı siyasi gündemini sürdürmesi halinde Japon toplumuna "önemli zararlar" vereceği konusunda uyardı.
Japon firmaları için Çin, yurt dışı kârın en önemli kaynaklarından biri olmaya devam ediyor ve Çin'deki birçok Japon sermayeli şirket sağlıklı kârlılığını koruyor. Chen, bu durumun Japon iş dünyasının, eylemleri kendi temel çıkarlarını doğrudan baltalayan bazı politikacıların pervasız davranışlarından dolayı derin bir endişe duymasının nedeni olduğunu söyledi.
Japon ekonomisinde daralma ve kaygılar
Japonya ekonomisi halihazırda artan bir baskı altında bulunuyor.
Japan Times'ın Pazartesi günkü haberine göre, Japonya'nın GSYİH'si Temmuz-Eylül döneminde yıllık bazda yüzde 2,3 oranında daralarak, ilk tahmini (yüzde 1,8) aşan ve altı çeyrekteki ilk düşüşü kaydetti. Japon medyasının ve uzmanların, Japonya-Çin ilişkilerindeki bozulmanın dördüncü çeyrekte negatif ekonomik büyümeye yol açabileceğinden endişe duyduğu daha önce bildirilmişti.
Takaichi'nin Çin'e yönelik kışkırtıcı tutumuna karşı tepkiler Japonya içinde de artıyor.
Xinhua haber ajansının bildirdiğine göre, Japon akademisyenler, eski hükümet yetkilileri ve medya mensupları Pazartesi günü Tokyo'da bir basın toplantısı düzenleyerek Takaichi'yi hatalı açıklamalarını derhal geri çekmeye çağırdı ve bu yorumların Japonya-Çin ilişkilerini daha da gerebileceği uyarısında bulundu.
Çin'den normalleşme çağrısı
Gerilimler ve artan endişeler arasında, Japonya-Çin Dostluk Parlamenterler Birliği ve Keidanren (Japonya İş Federasyonu) gibi bazı Japon kuruluşları, yakın gelecekte Çin'i ziyaret etme isteklerini Çin tarafına iletti.
Bu ziyaretlerin düzenlenip düzenlenmeyeceği sorusuna yanıt veren Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Guo Jiakun, 2 Aralık'ta raporları dikkate aldıklarını ve Japonya'daki birçok vizyoner kişinin Takaichi'nin Tayvan hakkındaki hatalı açıklamalarının olumsuz etkisi ve ciddi sonuçları konusunda derin endişe duyduğunu tespit ettiklerini belirtti.
Sözcü Guo, Çin tarafının Japon tarafından özeleştiri yapmasını, yanlışları düzeltmesini, Takaichi'nin hatalı açıklamalarını geri çekmesini, iki halkın duygularını incitmekten vazgeçmesini, Çin'e karşı siyasi taahhütlerini yerine getirmek için somut adımlar atmasını ve iki ülke arasında normal alışverişler için gerekli koşulları yaratmasını beklediğini ifade etti.
Analist Chen Zilei, Japon iş gruplarının mevcut zorlukların temel nedeninin Takaichi'nin hatalı açıklamalarında yattığını kabul etmeleri ve Takaichi kabinesini rotayı düzeltmeye çağırmaları gerektiğini vurguladı.
Chen ayrıca, Çin'in yüksek düzeyde açıklık politikalarını uygulamaya devam ettiğini belirterek, "Çin, Japonya'dan gelenler de dahil olmak üzere tüm yabancı yatırımlı işletmelere karşı her zaman destekleyici, teşvik edici ve koruyucu bir yaklaşım benimsemiştir" dedi.
Çin'deki Japon Ticaret ve Sanayi Odası'nın Haziran ayında yayımladığı bir rapor da bu durumu destekliyor: O dönemde yapılan ankette, katılımcıların yüzde 58'inin 2025 yılında yatırımlarını artırmayı veya aynı seviyede tutmayı planladığı ve birçoğunun iş ortamının iyileştiğini belirttiği ortaya çıkmıştı.
