İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun koalisyon ortakları arasında yer alan Ultra Ortodoks (Haredi) partiler, Haredileri askerlikten muaf tutacak yasa tasarısının 11 Temmuz Cuma günü sonuna kadar meclise sunulmaması durumunda, hükümetten çekilmeye hazırlanıyor. İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, Degel Hatorah Partisi’nin dini liderleri milletvekillerine, “tasarı geçmezse derhal koalisyondan ayrılın” talimatı verdi.
Yasa Sunulmazsa Koalisyon Sarsılacak Ama Hükümet Hemen Düşmeyecek
İsrail Meclisi 27 Temmuz’da yasama tatiline gireceği için Ultra Ortodoks partilerin olası çekilme kararı, hükümeti anında düşürmeyecek. Ancak bu hamle, Netanyahu’nun 67 sandalyeli koalisyonunun Meclis’te çoğunluğu kaybetmesine neden olabilir.
Degel Hataroh yetkililerinden kritik açıklama
Kanal 12’ye konuşan Degel Hatorah yetkilileri, önlerindeki birkaç saatin Netanyahu için “kritik” olduğunu belirtti. Şas Partisi lideri Aryeh Deri’nin de Birleşik Tevrat Yahudiliği’ne “koalisyondan çekilme yönünde baskı yaptığı” öne sürülüyor. Deri’nin bu baskıyı, hükümeti düşüren kişi olarak anılmamak için yaptığı belirtiliyor.
Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein, askerlikten muafiyet tasarısını uzun süredir meclise taşımamıştı. Son olarak Şas ve Degel Hatorah ile yapılan anlaşmalar doğrultusunda değişiklik yapılacağı belirtilse de, tasarının bu haftaki komite gündeminden çıkarılması Ultra Ortodoks partilerin tepkisini çekti.
İsrail’de herkesin 18 yaşından itibaren zorunlu askerlik yapması gerekirken, Haredilerin dini gerekçelerle bu hizmetten muaf tutulması uzun süredir tartışma konusu. Yüksek Mahkeme, 25 Haziran 2024’te aldığı kararla, bu muafiyetin yasal dayanağının bulunmadığını ve askerlik yapmaya uygun Haredilerin göreve alınması gerektiğini bildirmişti.
Özellikle Gazze Şeridi’ndeki savaş koşulları nedeniyle İsrail ordusunun 12 bin askere ihtiyaç duyduğu belirtiliyor. Bu ihtiyacın 7 bininin aktif çatışma bölgelerinde görevlendirileceği bildiriliyor.
Netanyahu baskı altında mı?
Netanyahu, hükümetin ayakta kalmasını sağlamak ve koalisyonu korumak için, yasama tatiline girmeden önce Haredi partilerle uzlaşmak zorunda. Aksi takdirde, İsrail siyasetinde yeni bir hükümet krizinin fitili ateşlenebilir.
