İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD’nin nükleer müzakerelerde başından itibaren “sıfır zenginleştirme” talebinde bulunduğunu, İran’ın kararlı direnişi karşısında bu talebi gerçekleştiremeyeceklerini anlayınca askeri saldırıya yöneldiğini söyledi.
İRNA’nın Diplomasi Masası programına konuşan Erakçi, Washington’un İran için “imkânsız bir talepte” ısrar ettiğini belirterek, “Biz bu talebe karşı direndik ve onlar da bu talebi gerçekleştiremeyeceklerini anlayınca askeri saldırıya yöneldiler” dedi. İranlı Bakan, zenginleştirme hakkı ile nükleer silah sahibi olmama arasında denge kurmak için çeşitli planlar geliştirdiklerini de kaydetti.
Washington’daki güçlü lobilerin ABD yönetimini “sıfır zenginleştirme”de ısrarcı olmaya ittiğini ifade eden Erakçi, “Planlarımız Washington’a ulaştığında bazı kişiler ABD’yi bu imkânsız talepte ısrar etmeleri gerektiğine ikna ediyordu” dedi.
İranlı Bakan, son dönemde yaşanan 12 günlük savaşın yayılmasını önlemede diplomatik çabaların etkili olduğuna da dikkat çekti.
Erakçi, “Bölgesel diplomasimiz çok etkili oldu. Bölge ülkelerine yaptığım ziyaretlerle, savaşın kimseye fayda sağlamayacağı ve yayılması halinde ağır kayıplara yol açacağı konusunda ortak bir anlayış oluşturduk” ifadelerini kullandı.
Erakçi ayrıca, İran’ın askeri gücü ve caydırıcı kapasitesinin de savaşın sona ermesinde belirleyici olduğunu vurguladı.
İranlı heyet Viyana'ya gidecek
Bu açıklamalar, İran’ın nükleer programı ve yaptırımlara ilişkin kritik görüşmelere hazırlandığı bir dönemde geldi. İran devlet televizyonu, Erakçi’nin Fransız, İngiliz ve Alman mevkidaşlarıyla Cuma günü ortak bir telefon görüşmesi yapacağını, ayrıca İranlı bir heyetin aynı gün Viyana’ya giderek Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) yetkilileriyle temaslarda bulunacağını duyurdu.
Avrupa ülkeleri, İran masaya dönmezse BM yaptırımlarını yeniden devreye sokacak “snapback” mekanizmasını işletmekle tehdit ediyor. Ancak IAEA, İran’ın nükleer bomba geliştirmeye yakın olmadığını, ABD istihbaratının da bu yönde bir kanıt bulamadığını daha önce açıklamıştı.
Erakçi ise sürece dair, “Bazen savaş kaçınılmazdır. Müzakereler yapıldı ancak düşman imkânsız talebini sürdürdü. Umutsuz kaldıklarında askeri saldırıya yöneldiler” diyerek, İran’ın diplomasi ve caydırıcı askeri güçle süreci yönettiğini belirtti.
