Anayasa Mahkemesi (AYM), usulsüz çakar lamba kullanımına ilişkin önemli bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, sürücünün araç sahibi olmaması halinde tescil plakasına da aynı miktarda ceza kesilmesini öngören düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
Karar, Tokat 2. Sulh Ceza Hakimliğinin başvurusu üzerine alındı. Hakimlik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 26. maddesinde yer alan, “Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir” hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptalini talep etti.
Başvuruda, mevzuatta izin verilmeyen araçlara ışıklı veya sesli uyarı işareti (çakar) takılması halinde, sürücünün araç sahibi olmaması durumunda araç sahibinin kusuru olup olmadığına bakılmaksızın ceza uygulanmasının öngörüldüğü vurgulandı. Bu durumun, araç sahibinin işlemediği bir fiil nedeniyle cezalandırılmasına yol açabileceği ifade edildi.
AYM: Cezanın şahsiliği ihlal ediliyor
Başvuruyu inceleyen AYM, söz konusu düzenlemenin “cezanın şahsiliği” ve “hukuk devleti” ilkeleriyle bağdaşmadığına hükmetti. Kararda, Anayasa’nın 38. maddesinde güvence altına alınan suç ve cezanın kanuniliği ilkesine dikkat çekildi.
Yüksek Mahkeme, ceza sorumluluğunun şahsiliği gereği, bir kişinin yalnızca kendi kusurlu fiilinden sorumlu tutulabileceğini, başkasının eylemi nedeniyle cezalandırılamayacağını vurguladı.
Resmî Gazete’de yayımlandı
AYM’nin iptal kararı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararla birlikte, usulsüz çakar kullanımında sürücü araç sahibi değilse, araç sahibine otomatik olarak ceza kesilmesi uygulaması sona ermiş oldu.
