CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Çin’in en önemli güvenlik ve savunma platformlarından biri olan Pekin Xiangshan Forumu’nun 12’nci oturumu, Çarşamba günü Pekin Uluslararası Kongre Merkezi’nde başladı. “Uluslararası Düzeni Korumak ve Birlikte Barışçıl Kalkınmayı Teşvik Etmek” başlığını taşıyan forum, küresel ve bölgesel gerilimlerin arttığı bir dönemde düzenleniyor.
Etkinlik, Çin’in Japonya’ya karşı Direniş Savaşı ile Dünya Anti-Faşist Savaşı’ndaki zaferinin 80’inci yıldönümü anısına yapılan büyük geçidin hemen ardından geldi. Dolayısıyla sadece bölgesel güvenlik değil, aynı zamanda tarihsel hafıza ve küresel düzenin geleceği açısından da kritik bir mesaj niteliği taşıyor.
Yüzü aşkın ülke ve kurum temsil ediliyor
Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Jiang Bin’in açıkladığı verilere göre bu yıl forum, 100’ü aşkın ülke ve uluslararası kuruluştan resmi heyetleri ağırlıyor. 1.800’den fazla katılımcının kayıt yaptırdığı forumda, 40’tan fazla bakanlık düzeyinde temsilci ve ordu komutanının yanı sıra BM Genel Sekreter Yardımcısı, ASEAN Genel Sekreteri ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkan Yardımcısı da yer aldı.
Forum dört genel kurul oturumu ve sekiz panel tartışmasıyla; küresel güvenlik yönetişimi, büyük güç ilişkilerinin geleceği ve silah kontrolü gibi konulara odaklanacak. Jiang Bin, açılışta yaptığı konuşmada “Tokalaşmalar silah seslerinden daha çok barışa katkı sağlar; çok sesli koro tek sesli monologdan daha fazla uyum getirir” ifadelerini kullandı.
Çin-ABD ilişkileri ön planda
Forumun açılış gününde yapılan yüksek düzeyli görüşmelerde ABD-Çin ilişkileri dikkatlerin merkezindeydi. 10 Eylül’de Çin Savunma Bakanı Dong Jun ile ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth arasında gerçekleşen video görüşmesinin ardından taraflar arasındaki diyalog vurgusu bir kez daha öne çıktı. Dong ayrıca Malezya, Kamboçya, Myanmar, Namibya, Ruanda ve Senegal savunma bakanlarıyla ayrı ayrı yaptığı görüşmelerde bulundu.
Forumda konuşan Çin Savunma Bakanı Dong, Taiwan’ın Çin’e dönmesinin İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki küresel düzenin önemli bir parçası olduğunu belirtti. Taiwan’ın Çin’in bir parçası olduğuna dair tarihi ve hukuki gerçeklerin sorgulanamayacağını vurguladı. Savunma Bakanı, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun ulusal birliği savunan büyük bir güç olduğunu ifade ederek, “Taiwan’ın bağımsızlığı” yanlısı bölücü girişimlerin asla başarıya ulaşamayacağını kaydetti.
Tarihsel mesajlar
2025 aynı zamanda hem Dünya Anti-Faşist Savaşı zaferinin hem de Birleşmiş Milletler’in kuruluşunun 80’inci yılı. Bu nedenle forumun ilk gününde tarihsel hafıza da gündemin merkezindeydi.
Uluslararası Askeri Tarih Komisyonu Başkanı Harold Raugh, Batı’nın tarih yazımında Çin’in II. Dünya Savaşı’ndaki rolünün sıklıkla göz ardı edildiğini belirterek, iki hafta önce yapılan askeri geçidin “Çin’in unutulmuş katkısını hatırlatma açısından önemli” olduğunu söyledi.
Moskova merkezli araştırmacı Dmitrii Stefanovich ise bazı ülkelerin savaş tarihini kendi çıkarlarına göre yeniden yazmaya çalıştığını vurgularken, Endonezyalı uzman Siswanto Rusdi, “Çin’in bu anmayı yapması olmasa bizim çektiğimiz acılar kolayca unutulabilirdi” ifadesini kullandı.