CGTN Türk Dış Haberler Servisi
ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a çıkmasıyla birlikte Washington yönetiminin dış politika adımları hızlandı. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın sitesinde yer alan bilgiye göre salı günü ABD, Japonya, Hindistan ve Avustralya dışişleri bakanlarından oluşan QUAD grubu bir toplantı düzenledi. Zirvenin ardından ABD Dışişleri Bakanlığı’nın sitesince yer alan ortak açıklamada "Dört ulusumuz, deniz alanı da dahil olmak üzere tüm alanlarda uluslararası hukuk, ekonomik fırsat, barış, istikrar ve güvenliğin Hint-Pasifik halklarının kalkınması ve refahını desteklediğine olan inancımızı sürdürüyoruz.” denildi. Beyaz Saray ayrıca önümüzdeki aylarda Hindistan’ın ev sahipliğinde QUAD Liderler Zirvesi’nin düzenleneceği bilgisini paylaştı.
Japonya Dışişleri Bakanlığı ise yayınladığı açıklamada “Dört bakan, Hint-Pasifik bölgesindeki durum hakkında stratejik ve açık görüşmelerde bulundu. Doğu ve Güney Çin Denizleri de dahil olmak üzere statükoyu zorla değiştirmeye yönelik tek taraflı girişimlere karşı güçlü muhalefetlerini teyit ettiler.” İfadelerini kullanıldı. Associated Press'e göre, Quad grubu 2007'de Hint Okyanusu'ndaki yıkıcı 2004 depremi ve tsunamisine yanıt olarak birlikte çalışan ülkeleri bir araya getirmek için kuruldu. Associated Press hazırladığı haberde QUAD’ın Çin’in bölgedeki artan iddialarına karşı ABD’nin önemli bir stratejik aracı haline geldiğini belirtti.
Resmi olarak Çin’in adı yer almadı
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, günlük basın toplantısında QUAD ile ilgili bir soruya yanıt verdi. Mao, grup siyaseti ve blok çatışmasına girmenin kalıcı güvenlik getirmeyeceğini söyledi ve Çin'in ilgili sulardaki faaliyetlerinin yasal, meşru ve tamamen haklı olduğunu vurguladı.
Çin basınında toplantıya dair yapılan haberlerde QUAD’ın resmi açıklamasında doğrudan Pekin’i hedef almadığının altı çizildi. Çin Dışişleri Üniversitesi'nde profesör olan Li Haidong “Açıklamadaki ifadeler ve metinde Çin'in yer almaması, Quad grubu arasındaki iç farklılıkların arttığını gösteriyor.” diye konuştu.
“Çin ile ilişkiler konusunda farklılık var”
Japonya'nın Kyodo Haber Ajansı da, Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba'nın ABD liderini "çok taraflı düzenlemelerden ziyade ikili düzenlemeleri tercih eden" biri olarak nitelendirdiğini bildirdi. Ishiba’nın sözlerini yorumlayan Li Haidong “Ishiba'nın Trump'ın çok taraflı bir yaklaşım yerine ikili bir yaklaşımı tercih ettiği görüşü, Quad çerçevesinin belirsiz geleceğini vurguluyor. Bu bakış açısı Hindistan ve Avustralya tarafından da paylaşılıyor, çünkü her iki ülke de dış politikalarını yeniden dengeliyor ve Çin ile stratejik rekabetinde yalnızca ABD ile aynı çizgide olmak yerine Çin ile bağlarını güçlendiriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Tsinghua Üniversitesi Ulusal Strateji Enstitüsü'nün araştırma bölümü müdürü Qian Feng ise Global Times gazetesine QUAD toplatışıyla ilgili şunları söyledi:
“Son QUAD dışişleri bakanları toplantısı, hassas konulara değinirken her zamanki dolaylı yaklaşımını sürdürdü ve oldukça incelikli göründü. Bir yandan, bu Quad üyeleri arasındaki Çin ile ilişkiler konusunda farklılıkları yansıtıyor. Öte yandan, Hindistan, Japonya ve Avustralya yakın zamanda Çin ile ilişkilerinde iyileşme gördüler. Trump da ikinci dönemi için göreve başlamadan önce ABD-Çin ilişkilerine değer verdiğine dair olumlu sinyaller gönderdi. Buna karşın, Quad mekanizmasının alenen 'özgür ve açık bir Hint-Pasifik' inşa etme hedefini savunmasının gerginliği tetikleyeceği bir gerçektir. Tüm bunlar günün sonunda gölgenin barış ve kalkınma arayışına aykırı hareketlerdir.”
