Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) üye ülkeleri Savunma Bakanları Toplantısı 25-26 Haziran tarihleri arasında Qingdao'da gerçekleştirildi. Şanghay İşbirliği Örgütü dönem başkanlığını yapan Çin Halk Cumhuriyeti'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya, tüm üye ülkelerin savunma bakanları eksiksiz katıldı. Ayrıca yakın zamanda ABD ve İsrail saldırılarına maruz kalmış İran'ın katılımı ve yine yakın zamanda çatışmış iki nükleer güç olan Hindistan ve Pakistan savunma bakanlarının toplantıya katılımı dikkat çekti.
"Tek taraflılık, korumacılık, hegemonya ve zorbalık eylemleri artıyor, uluslararası düzeni ciddi şekilde bozuyor ve bunları kaos ve çekişmenin en büyük kaynağı haline getiriyor" dedi. Dong, Birleşmiş Milletler, ŞİÖ ve diğer çok taraflı çerçeveler içerisinde daha yakın işbirliği çağrısında bulunarak, üyeleri uluslararası adaleti savunmak ve küresel istikrarı korumak için "daha fazla benzer düşünen güçle" birleşmeye çağırdı. Konuşmasında, Birleşmiş Milletler, ŞİÖ ve diğer çok taraflı çerçeveler içerisinde daha yakın işbirliği çağrısında bulunan Dong, üyeleri uluslararası adaleti savunmak ve küresel istikrarı korumak için "daha fazla benzer düşünen güçle" birleşmeye çağırdı. Dong ayrıca "ŞİÖ ülkeleri kuruluş ideallerine sadık kalmalı, Şanghay Ruhu'nu ileriye taşımalı ve her alanda pratik iş birliğini derinleştirmelidir" dedi.
İran'dan "Teşekkür Diplomasisi"
ABD ve İsrail saldırılarının hemen ardından zirveye katılan İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzadeh Pekin'e 'İran'ın meşru pozisyonunu desteklediği' için teşekkür etti. Ayrıca Nasirzadeh'in "Çin'in adaletin yanında durmaya, mevcut ateşkesi sürdürmeye ve bölgesel gerginliğin azaltılmasında daha büyük rol oynamaya devam etmesini umuyoruz." dediği öğrenildi.
Hindistan ve Pakistan Savunma Bakanları Aynı Çatı Altında
Toplantının bir diğer dikkat çeken noktası ise yakın zamanda çatışma yaşayan iki nükleer güç Hindistan ve Pakistan savunma bakanlarının bir araya gelmesi oldu. Geçtiğimiz yıl toplantıya katılmayan Hindistan'ın bu yıl Savunma Bakanı Rajnath Singh ile toplantıda temsili, Pakistan ile yaşanan çatışmada "Havada Mağlubiyet" olarak yorumlanan hezimetin arkasından gelmesi gözlerden kaçmadı. Hindistan Savunma Bakanı Singh toplantı çerçevesinden Çin ve Rusya ile ayrı ayrı ikili görüşmeler yaptığı da gelen bilgiler arasında. Bu durumun Çin askeri sanayisinin Pakistan tarafındaki "dolaylı katılımına" karşı yeni bir hamle olarakta algılanabilir.
Pakistan Savunma Bakanı Khawaja Muhammad Asif ise NATO ve ŞİÖ arasındaki ayrıma dikkat çekti. Asif yaptığı konuşmada askeri bir ittifak olan NATO'nun aksine, Şanghay İşbirliği Örgütü'nün barışı teşvik etmeye yardımcı olabileceğini ve bölgedeki ülkelerin kalkınmasını güvence altına almak için önemli bir araç görevi görebileceğini söyledi.
Asif, Çin Savunma Bakanı Dong Jun ile yaptığı görüşmede ise, Çin'in bölgesel gerginliklerin tırmanmasını önleme çabalarını övdü. Son aylarda bölgede artan istikrarsızlık ve çatışmalara dikkat çeken Asif, Pakistan'ın Çin ile olan sarsılmaz dostluğuna büyük değer verdiğini ve üç büyük küresel girişimi uygulamak, pratik savunma iş birliğini derinleştirmek ve bölgesel barış ve istikrarı birlikte korumak için Pekin ile yakın bir şekilde çalışmaya istekli olduğunu söyledi.
Şanghay Ruhu : Ortaklık-Kapsayıcılık-İşbirliği
10 tam üye, iki gözlemci ülke ve 14 diyalog ortağı olan bölge ötesi bir örgüte dönüştü