Fitre ve fidye nedir? Bu iki kavram çok karıştırılıyor: Fidye ve fitre farkı nedir?
İslamiyet’te sıkça karıştırılan kavramlar arasında fidye ve fitre yer alıyor. Her ikisi de yardım esasına dayanmasına rağmen, amaçları ve veriliş şekilleri bakımından farklılık gösteriyor. Hem dini kaynaklarda hem de sözlük anlamı olarak detaylı şekilde açıklanmış olmasına rağmen, günlük hayatta bu iki terim zaman zaman birbirine karıştırılabiliyor. Peki, fidye ve fitre arasındaki fark nedir? Sözlük anlamı ve dini açıdan taşıdığı anlamlar neyi ifade eder? İşte merak edilenler...
Fidye nedir?
Fidye bir kişinin sıkıntılı durumdan kurtulması için bedel ödenmesini ifade etmektedir. Dini olarak ise bu terim oruç ibadetinin yerine getirilmemesi nedeniyle verilmesi gereken maddi bedel olarak yer bulmuştur. Fidye sadece oruç ibadeti sırasında değil, Hac ibadetinde de yerine getirilmeyen ibadetler söz konusuysa fidye verilerek bu bedelin ödenmesi gerekmektedir.
Fidye, Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından “Fidye, bir kimseyi bulunduğu sıkıntılı durumdan kurtarmak için ödenen bedel demektir. Dinî bir terim olarak ise, oruç ibadetinin eda edilememesi sebebiyle veya hac ibadetinin edası sırasında işlenen birtakım kusurların giderilmesi için ödenen maddi bedeli ifade eder.” şeklinde tanımlanmaktadır.
Fitre nedir?
Fitre dinde aynı zamanda fıtır sadakası olarak da bilinmektedir. Ramazan ayı içerisinde maddi durumu iyi olanların, yardıma muhtaç olan kişilere nisap miktarı karşılığında yaptığı yardım fitre olarak adlandırılmaktadır. Diyanet kaynaklarında fitre; “Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır” şeklinde tanımlanmaktadır.
Fidye ve fitre farkı nedir?
Fidye ve fitre sadece kelime olarak birbirine benzemektedir. Anlamı, veriliş şekli ve zamanı birbirinden tamamen farklıdır. Fitrenin Ramazan ayı içerisinde verilmesi gerekirken bu sadaka olarak yapılan bir yardımdır. Fidye ise yine oruç ve hac ibadeti gibi dönemlerde kişinin yerine getiremediği bir ibadet sonrasında ortaya çıkan ve yapılması gereken bir yardım olarak bilinmektedir. Bu nedenle fidyede kişilerin yerine getirmediği bir şartın olması gerekmektedir. Ancak fitre için kişilerin hali vaktinin yerinde olması, borcunun bulunmaması yeterlidir.