Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), dünyanın ilk Füzyon Enerjisi Araştırma ve Eğitim İş Birliği Merkezi’ni Çin'in güneybatısındaki Chengdu kentinde resmen hizmete açtı. Merkez, füzyon teknolojilerinin gelişimi ve küresel temiz enerji dönüşümüne katkı sağlamayı hedefliyor.
Füzyon enerjisi için küresel iş birliğine yeni adım
Açılış, 14 Ekim 2025'te Chengdu’da düzenlenen IAEA Dünya Füzyon Enerjisi Grubu 2025 İkinci Bakanlar Toplantısı ve 30. IAEA Füzyon Enerjisi Konferansı kapsamında gerçekleşti. Törende konuşan IAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, merkezin küresel düzeyde füzyon enerjisi alanında eğitim, araştırma ve teknoloji geliştirme iş birliklerini güçlendireceğini belirtti.
Çin’den füzyon enerjisine stratejik yatırım
Çin Atom Enerjisi Kurumu (CAEA) Direktörü Shan Zhongde, füzyon enerjisinin Çin’in bilim ve teknoloji stratejisinde kilit bir rol oynadığını vurguladı. Shan, ülkenin büyük ölçekli bilimsel altyapılar inşa ettiğini, uluslararası ortaklıkları güçlendirdiğini ve sanayi-akademi-araştırma entegrasyonunu teşvik ettiğini kaydetti.
Shan, "Çin, IAEA, ITER ve diğer ülkelerle birlikte çalışarak, sürdürülebilir kalkınma ve küresel enerji dönüşümüne katkı sağlamaya devam edecek," dedi.
Chengdu, füzyon enerjisi inovasyon merkezi olma yolunda
CAEA Genel Sekreteri Huang Ping, merkezin kurulmasının Çin’in füzyon enerjisi alanındaki uluslararası konumunu güçlendirdiğini belirtti. Ping, Chengdu’nun küresel bir füzyon enerjisi inovasyon merkezi haline gelmesi yolunda bu adımın büyük bir ivme kazandırdığını söyledi.
Merkez, Çin’in yeni nesil "yapay güneşi" olarak bilinen HL-3 gibi büyük ölçekli bilimsel tesislerin daha etkin kullanımını teşvik edecek. Ayrıca üniversiteler, araştırma kurumları ve özel sektör arasında etkin iş birliklerini destekleyerek özgün teknolojik atılımların geliştirilmesine olanak sağlayacak.
Füzyon enerjisi: Temiz enerjide yeni umut
Füzyon enerjisi, nükleer fisyona kıyasla daha yüksek enerji verimliliği, düşük radyoaktif atık riski ve doğal güvenlik gibi avantajlar sunuyor. Bu nedenle, nükleer enerjinin barışçıl kullanımı açısından stratejik bir öneme sahip.
Dünya Füzyon Enerjisi Grubu’ndan rapor
“Temiz Enerji Geleceği İçin” temasıyla gerçekleştirilen Bakanlar Toplantısı’nda, füzyon enerjisinin küresel görünümüne ilişkin bir rapor da yayımlandı. 2023 yılında IAEA tarafından kurulan Dünya Füzyon Enerjisi Grubu, kamu ve özel sektör yatırımcılarını bu alana daha fazla kaynak ayırmaya teşvik etmeyi ve füzyon enerjisinin ticari uygulamalarının önünü açmayı amaçlıyor.