Çin Dışişleri Bakanlığı, Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin Tayvan’ın yasal statüsüne ilişkin parlamentoda yaptığı açıklamalara sert tepki gösterdi. Bakanlık Sözcüsü Guo Jiakun, düzenlediği basın toplantısında Takaichi’nin sözlerinin “uluslararası bağlayıcı belgeleri kasıtlı olarak görmezden geldiğini” belirterek, açıklamaların yalnızca “yasa dışı ve geçersiz olan San Francisco Barış Antlaşması’na” dayandığını söyledi.
“Tayvan’ın Çin’e dönüşü savaş sonrası düzenin parçasıdır”
Guo Jiakun, Tayvan’ın Çin’e geri dönmesinin II. Dünya Savaşı zaferinin ve savaş sonrası uluslararası düzenin temel unsurlarından biri olduğunu vurguladı.
Sözcü, Kahire Deklarasyonu, Potsdam Bildirgesi ve Japonya’nın Teslim Belgesi gibi belgelerin Tayvan üzerindeki Çin egemenliğini açıkça teyit ettiğini hatırlatarak “Tayvan’ın statüsü sorunu, 1945’te Çin halkının Japon saldırganlığına karşı kazandığı zaferle tamamen çözülmüştür.” ifadelerini kullandı.
Guo, 1 Ekim 1949’da kurulan Çin Halk Cumhuriyeti’nin, tüm Çin’i temsil eden tek meşru hükümet olarak tanındığını; hükümet değişikliğinin ülkenin egemenlik sınırlarını değiştirmediğini belirtti.
“San Francisco Antlaşması meşru değil”
Sözcü, Takaichi’nin dayandığı San Francisco Barış Antlaşması hakkında ise şu ifadeleri kullandı:
-
Antlaşma, Çin ve Sovyetler Birliği gibi savaşın ana taraflarının dışlanmasıyla hazırlandı.
-
1942 Birleşmiş Milletler Bildirgesi’nde düşman devletlerle ayrı barış yapılmasının yasaklandığını hatırlattı.
-
Bu nedenle Çin’e göre antlaşma, BM Şartı’nın amaç ve ilkelerini ihlal ediyor ve Tayvan’ın egemenliğine ilişkin hükümleri “yasa dışı ve geçersiz” durumda.
Guo, Tokyo’nun bu belgeleri dikkate almasının beklendiğini söyledi.
1972 Çin–Japon Ortak Bildirisi hatırlatması
Guo Jiakun, iki ülke arasındaki 1972 tarihli Ortak Bildiri’ye de dikkat çekti:
-
Japonya, Çin Halk Cumhuriyeti’ni Çin’in tek meşru hükümeti olarak tanıdığını kabul etmişti.
-
Çin ise Tayvan’ın kendi topraklarının “ayrılmaz bir parçası” olduğunu teyit etmiş, Japonya da bu tutumu “anladığını ve saygı duyduğunu” beyan etmişti.
Guo, Takaichi’nin mevcut söyleminin bu taahhütlerle çeliştiğini dile getirdi.
“Uluslararası toplum dikkatli olmalı”
Takaichi’nin açıklamalarının, Çin’e göre savaş sonrası uluslararası düzeni ve uluslararası hukukun temel normlarını sorguladığını belirten Guo, “Bu söylemler, Çin’e hakaret üzerine hakarettir. Çin güçlü şekilde karşı çıkmaktadır ve uluslararası toplum da son derece dikkatli olmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Pekin’den Tokyo’ya çağrı
Sözcü Guo, Japonya’ya hatalar üzerinde ciddi şekilde düşünülmesi, açıklamaların geri çekilmesi, Çin’e verilen taahhütlere bağlı kalınması, bir BM üyesi olarak asgari yükümlülüklerin yerine getirilmesi çağrısında bulundu.
Guo, Çin’in Tayvan üzerindeki egemenliğinin “tartışmaya kapalı” olduğunu yineledi.