Çin, Latin Amerika ve Karayipler'e ilişkin politika belgesi yayınladı.
Pekin'in bölgeye yönelik kapsamlı stratejik niyetini gösteren üçüncü politika belgesi, bölgeyi "küresel barış ve kalkınma için büyük bir güç" olarak nitelendirirken, ilişkileri "Ortak Geleceğe Sahip Topluluk" vizyonuyla pekiştirecek programları detaylandırıyor.
Kilit ekonomik ve jeopolitik taahhütler
Daha önce açıklanan "Kalkınma" ve "Dayanışma" programları, Çin’in stratejik hedeflerini yansıtıyor:
-
Ekonomik Güçlendirme: Çin, Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) işbirliğini "yüksek standartlı ve sürdürülebilir" kılmayı, Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) müzakerelerini hızlandırmayı ve RMB takas düzenlemeleri de dahil olmak üzere finansal işbirliğini derinleştirmeyi hedefliyor.
-
Küresel Yönetişim: Çin, Küresel Yönetişim Girişimi (GGI) ve Küresel Güvenlik Girişimi (GSI) çerçevesinde LAC ile koordinasyonu güçlendirerek, Küresel Güney’in temsilini artırma ve "tek taraflı zorbalık" olarak nitelendirdiği uygulamalara karşı çıkma kararlılığını ifade etti.
-
Tek Çin Vurgusu: Belgede, diplomatik ilişkilerin temel ön koşulu olan "Tek Çin" ilkesine bağlılık konusunda LAC ülkelerine teşekkür edildi.
Güvenlik ve sosyal yönetişim (Barış ve Halklar Arası Programlar)
Belge, geleneksel olmayan güvenlik tehditleri ve sosyal konulara da odaklanıyor:
-
Askeri ve Kolluk Kuvvetleri İşbirliği: Küresel Güvenlik Girişimi (GSI) çerçevesinde, savunma ve askeri üst düzey yetkililer arasında ziyaretler ve politika diyalogları genişletilecek. Askeri eğitim, BM barış koruma operasyonları ve terörle mücadele gibi alanlarda işbirliği derinleştirilecek.
-
Siber Güvenlik ve Yolsuzlukla Mücadele: Çin, Küresel Veri Güvenliği Girişimi’ni temel alarak siber alanda işbirliğini ve yolsuzluk, kara para aklama ve kaçakların iadesi konularında adli yardımı güçlendirme taahhüdü veriyor.
-
Yoksullukla Mücadele ve Sağlık: Kırsal kalkınma ve hedefli yoksullukla mücadele deneyimlerinin paylaşılması, teknik işbirliği ve "küçük ve güzel" geçim kaynakları projeleri ile LAC ülkelerine destek sağlanacak. Geleneksel tıp ve halk sağlığı politikalarında işbirliği artırılacak.
-
Turizm ve Halklar Arası Bağlantı: Çin-Latin Amerika ve Karayip Turizm Diyaloğu başlatılacak, vize kolaylaştırıcı politikalar ve yeni havayolları/uçuşlar teşvik edilerek iki yönlü seyahatler desteklenecek.
Medeniyetler ve kültürel etkileşim derinleşiyor
-
Yeni açıklanan "Medeniyet Programı" ve "Halklar Arası Bağlantı Programı", Pekin'in yumuşak gücünü artırma ve ilişkilerin sosyal temelini sağlamlaştırma isteğini gösteriyor.
-
Küresel Medeniyet Girişimi (GCI) Uygulaması: Çin, LAC ülkeleriyle birlikte GCI’yı uygulayarak "medeniyetler arasında eşitlik, karşılıklı öğrenme ve diyalog" vizyonunu destekleyecek. Bu kapsamda Çin-LAC medeniyetler arası diyalog konulu konferanslar düzenlenecek.
-
Eğitim ve Dil Desteği: Öğretmen/öğrenci değişimleri ve burslar artırılacak. LAC ülkelerinde Çince dil eğitimi desteklenmeye devam edecek, yeni Konfüçyüs Sınıfları ve Çince Dil ve Mesleki Beceriler Merkezleri kurulacak.
-
Kültürel Miras İşbirliği: İki taraf, kültürel varlıkların yasadışı ticaretine karşı ortak mücadele edecek ve kayıp kültürel eserlerin iadesi konusunda işbirliği yapacak. LAC ülkeleri, Çin’in başlattığı Asya Kültürel Miras İttifakı’na ortak olarak davet ediliyor.
-
Medya ve Düşünce Kuruluşları: Film, televizyon, yayın ve internet medyası alanlarında ortak yapımlar ve personel değişimleri teşvik edilecek; gazeteci ve akademisyenler için ziyaret ve eğitim programları artırılacak.
Politika belgesinin, kapsamının genişliği ve stratejik netliği göz önüne alındığında, Çin’in LAC bölgesini küresel dış politikasında giderek daha merkezi bir konuma oturttuğunu gösteriyor.
Tam metin: Çin'in Latin Amerika ve Karayipler Politikası Belgesi