Çin Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın davetiyle, bugün düzenlenecek BRICS Liderleri Sanal Zirvesi'ne video konferans yoluyla katılacağını ve toplantıda önemli bir konuşma yapacağını açıkladı.
Toplantının ana gündem maddeleri arasında ABD’nin BRICS ülkelerine uyguladığı yüksek gümrük tarifeleri, çok taraflı ticaret sisteminin korunması ve küresel yönetişim reformu yer alıyor.
ABD tarifeleri BRICS'in gündeminde
Bloomberg’in haberine göre Lula, BRICS liderlerini özellikle ABD'nin son dönemde uyguladığı ticaret tarifelerini görüşmek üzere bir araya getiriyor. Brezilyalı yetkililer, toplantının yalnızca bu tarifeleri değerlendirmekle kalmayıp, aynı zamanda gelişmekte olan büyük ekonomiler arasında çok taraflı iş birliğini yeniden canlandırmayı hedeflediğini belirtiyor.
Son aylarda Brezilya ve Hindistan'a uygulanan tarifeler %50’ye kadar yükselmiş durumda. Diğer yandan Çin'e uygulanan vergi %30’a indirilirken müzakereler de sürüyor. BAE, Suudi Arabistan, Mısır, İran ve Rusya gibi diğer BRICS üyeleri ise %10’luk küresel asgari tarifeyle karşı karşıya. Güney Afrika’ya da %30 oranında gümrük vergisi uygulanıyor.
Küresel gündem de masada
Zirvede yalnızca ticaret değil, aynı zamanda Ukrayna savaşı, İsrail-Filistin çatışması ve iklim değişikliği gibi küresel meselelerin de ele alınması bekleniyor. Brezilya, Kasım ayında yapılacak COP-30 İklim Zirvesi öncesinde, "Sonsuz Tropikal Ormanlar Fonu"na (TFFF) destek arayışını da BRICS platformuna taşıyacak.
Putin katılıyor, Modi yerine Dışişleri Bakanı
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zirveye katılacağını doğrularken, Hindistan Başbakanı Narendra Modi toplantıya katılmayacak. Hindistan’ı Dışişleri Bakanı S. Jaishankar temsil edecek.
‘BRICS kimseyi hedef almıyor’
Brezilya hükümeti, zirvenin “ABD karşıtı bir blok” olarak algılanmaması için temkinli bir tutum izliyor. Brezilyalı yetkililer, BRICS’in çatışma değil, çok taraflılık ve iş birliği odaklı bir platform olduğunu vurguluyor.
Çinli uzman Xu Feibiao da bu yaklaşımı destekleyerek, BRICS’in “herhangi bir ülkeyi hedef almadığını”, ancak küresel Güney’in karşı karşıya olduğu sorunlara çözüm üretme sorumluluğu taşıdığını ifade etti. Xu, “BRICS bir kalkınma platformudur, karşılıklı yardımı ve ortak kalkınmayı esas alır” dedi.
BRICS’in yeni rolü
Çin Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü’nden Wang Youming’e göre, bu zirve artan korumacılığa ve tek taraflılığa karşı küresel ticaretin geleceği için yol gösterici bir adım olacak. Temmuz ayında Rio de Janeiro’da imzalanan BRICS Deklarasyonu’nda da ticaret kısıtlamalarına karşı ortak duruş sergilenmişti.